________________
गद्वितीयम् । ] भाषाटीकासमेतः ।
भगं तु ज्ञानयोनीच्छायशोमाहात्म्यमुक्तिषु । ऐश्वर्यवीर्यवैराग्यधर्मश्रीरलभानुषु ॥ १४ ॥ भङ्गस्तरङ्गरुग्भेदे दम्भे जयविपर्यये । भङ्गा शणाख्यसस्ये स्याद्भागो रूपार्धकांशयोः ॥ १५ ॥ एकदेशे च भाग्ये च विपूर्वस्तु विभञ्जने । भृगुः शुक्रे प्रपाते च जमदग्नौ पिनाकिनि ॥ १६ ॥ भृङ्गः पुष्पत्वपे खिङ्गे तथा धूम्याटपक्षिणि । नपुंसकं तु भृङ्गं स्यात्केशराजभृगूटयोः ॥ १७ ॥ पुंसि भोगः सुखेऽपि स्यादहेश्च फणकाययोः । निवेशे गणिकादीनां भोजने पालने धने ॥ १८ ॥ मार्गोऽग्रहायणे वाटे कस्तूरीविषयोरपि । मृगः कुरङ्गेऽपि पशौ मृगयामृगशीर्षयोः ॥ १९ ॥
भग-ज्ञान, योनि, इच्छा, यश, जगह, जमदग्नि ऋषि, महादेव,
माहात्म्य, मुक्ति, ऐश्वर्य, वीर्य, (पुं० ) ॥ १६ ॥ वैराग्य, धर्म, श्री ( सम्पत्ति ), श्रृंग-भौंरा, कामीपुरुष ( धूर्त ),
रत्न, सूर्य, (पुं० न० ) ॥ १४ ॥ पपीहा-पक्षी, (पुं० ) भैंगरा, भंग-तरंग, रोगभेद, दम्भ, हारना, दालचीनी ( न० ) ॥ १७ ॥ (पुं०)
भोग-सुख, सर्पका फण और शरीर, भङ्गा-भाँग, ( स्त्री०)
वेश्या आदिका भोगना, भोजन, भाग-किसी वस्तुका आधाभाग, बाँटा पालन, धन, (पु० ) ॥ १८ ॥
( हिस्सा ) ॥ १५ ॥ एकदेश, मार्ग-मार्गशिर-मास, मार्ग, कस्तूरी, भाग्य, (पुं० ) और विपूर्वक विष, (पुं० )
अर्थात् 'विभाग' विभंजन (तोड़ना), मग-हरिण, पशु, मृगया (शिकार ), भृगु-शुक्र-ग्रह, पर्वतमें नहीं ठहरनेकी, मृगशिर नक्षत्र ॥ १९ ॥
"Aho Shrutgyanam"