________________
२१६
विश्वलोचनकोश:- [ नान्तवर्गदाने न्यासार्पणे वैरशुद्धौ निर्यातनं मतम् । श्रुतौ दृष्टौ निशमनं दृष्टयालोचे निशामनम् ॥ १८६ ।। तपस्विनी पुनर्मासी कटुरोहिणिकाऽपि च । परिज्वा तु पुमानिंदौ याज्ञिके परिचारके ॥ १८७ ॥ पलाशी राक्षसे वृक्षेऽप्यथ पुण्यजनः पुमान् । रक्षःसज्जनयज्ञेषु मूर्खे नीचे पृथग्जनः ॥ १८८ ॥ भवेत्प्रजननं योनौ जन्मप्रजनयोरपि । प्रणिधानं प्रयत्ने स्यात्समाधौ च प्रवेशने ॥ १८९ ॥ प्रतिमानं प्रतिकृतौ गजदन्तान्तरालके । प्रतिपन्नः प्रतिज्ञाते विज्ञातेऽप्यभिधेयवत् ।। १९० ॥ प्रतिपन्नस्तु संस्कारे लिप्सायामप्युपग्रहे ।
प्रत्यर्थी वाच्यलिङ्गः स्याद्विद्वेषिप्रतिवादिनोः ॥ १९१ ॥ निर्यातनं-दान, धरोहड रखना, प्रजनन-योनि, जन्म, गर्भग्रहण वैरका त्यागना, (न.)
करना, (न.) निशमन-सुनना, देखना, ( न०) प्रणिधान-प्रयत्न, समाधि, प्रवेशन, निशामन-दृष्टिसे देखना, (न०) (न. )॥ १८९ ॥ ॥ १८६ ॥
प्रतिमान-मूर्ति, हस्तिदंत, बीच, तपस्विनी-जटामांसी, कुटकी, (व.) (त्रि.)
प्रतिपन्न-प्रतिज्ञाकिया हुवा, जानापरिज्वान्-चंद्रमा, यज्ञकरानेवाला, हुवा, (त्रि.) ॥ १९ ॥ ___ शुश्रूषा करनेवाला, (पुं०) ॥१८७॥ प्रतिपन्न-संस्कार, लाभ करनेकी पलाशिन्-राक्षस, वृक्ष, (पुं० ) इच्छा , उपग्रह, (पुं०) पुण्यजन-राक्षस, सज्जन, यज्ञ, (पुं०) प्रत्यार्थिन्-विद्वेषी, प्रतिवादी, (त्रि.) पृथग्जन-मूर्ख, नीच, (पुं०)॥१८८॥ ॥१९१ ॥
"Aho Shrutgyanam"