Samanyanirukti Chandrakala kalavilas Tika

SR No.: 009530
Original Sutra Author: N/A
Author: Vamacharan Bhattacharya
Publisher: Sadhubela Ashram Bhadaini
Total Pages: 308
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Philosophy
File Size: 8 MB

Page 97

चन्द्रकला - कलाविलासाख्य टीकाद्वयालंकृतम्
गादाधरी
८१
यद्रूपावच्छिन्नविषयतासामान्यं प्रकृतानुमितिप्रतिबन्धकतावच्छेदकं तद्रूपविशिष्टप्रकारकप्रमाविशेष्यत्वमेव विवक्षणीयम् । हृदो वह्निमान् धूमादित्यादौ 'च तादृशं रूपं हृदविशिष्टवहयभावत्वादिकं, हदे वह्निर्नास्तीत्यादिज्ञाननिरूपिततद्रूपावच्छिन्नविषयतासामान्यस्यैव हृदत्वाद्यवच्छिन्नविषयतानिरूपितवहयभावत्त्वाद्यवच्छिन्नविषयतात्वेन दोषनिष्ठानुमितिप्रतिबन्धकताय/सवच्छे
Degre
* चन्द्रकला *
तत्वावच्छिन्नविषयतानिरूपितवढ्यभावत्वावच्छिन्नविषयतावत्त्वेन पर्वतो वह्निमान् धूमादित्यादौ पर्वतो वह्नयभाववानित्याकारकभ्रमीयवह्न्यभावादेरप्युपादातुं शक्यतया तारावह्रयभावरूपानुमितिप्रतिबन्धकनिष्ठस्वज्ञानविषयप्रकृतहेतुतावच्छेदकवत्त्वसम्ब
"Aho Shrutgyanam"
न्धावच्छिन्नप्रकारताकयथार्थज्ञानविशेष्यत्वस्य निरुक्तधूमादिसद्धेतौ सत्त्वात् तत्रातिव्याप्तिरितिभावः ।
समाधत्ते यद्रूपेत्यादि । तथाच यद्रूपावच्छिन्नविषयतात्वव्यापक प्रकृतानुमितित्वव्यापक प्रतिबध्यतानिरूपितप्रतिबन्धकतावच्छेदकत्वं तद्रूपावच्छिन्नस्वज्ञानविषयप्रकृतहेतुतावच्छेदकवत्त्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारताकयथार्थज्ञानविशेष्यत्वं दुष्टत्वमिति प्रथमलक्षणार्थः पर्यवसितः । हृदो वह्निमान् धूमादित्यादौ हृदवृत्तित्वविशिष्टवयभावत्वं आधेयतासम्बन्धेन हृदविशिष्टवह्नयभावत्वं वा यद्रूपदेनोपादाय तादृशवह्न्न्यभावत्वावच्छिन्नविषयतात्वं यत्र यत्र तत्रैव हृदधर्मिकवह्नयनुमितिप्रतिबन्धकतावच्छेदकताया आवश्यकतया हृदविशिष्टवह्नय भावत्वावच्छिन्न विषय. तात्वव्यापकत्वस्य प्रकृतानुमितिप्रतिबन्धकतावच्छेदकतायामक्षतत्वात् तादृशवह्नयभावत्वावच्छिन्नस्वज्ञानविषयप्रकृत हेतुतावच्छेदकवत्त्वसम्बन्धावच्छिन्न प्रकारता कहृदवृत्तिवह्नयभाववान् धूम इत्याकारकयथार्थज्ञानविशेष्यताया धूमेऽनपायात् तत्र लक्षणसमन्वय इत्याह ह्रदो वह्निमानिति । यथा हृदत्वावच्छिन्न विषयतानिरूपितवलय भावस्वावच्छिन्नविषयतात्वेन बाधात्मक ह्रदविशिष्टवच भावनिष्ठ प्रकृतानुमितिप्रतिबन्ध
कलाविलासः
यद्रूपावच्छिन्नविषयतासामान्यमिति । नन्वत्र कल्पे पर्वतो वह्निमान् धूमादित्यादिसद्धेतौ पाषाणमयत्ववत्पर्वतत्वावच्छिन्नविषयतासामान्यस्यैव प्रकृतानुमितिप्रतिबन्धकतावच्छेदकतया तत्प्रकारकप्रमाविशेष्यत्वस्य हेतौ सत्त्वादतिव्याप्तिः, पाषाणमयो न वह्निमान् पर्वतश्च पाषाणमय इति ज्ञानविशिष्टज्ञानस्य प्रकृतानुमितिप्रतिबन्धकत्वात् समानाकारकज्ञानविषयताया ऐक्यात्, अन्यथाऽग्रेsपि
६