________________
क्रिया-कोश
(ख) परितापनं परितापः -- पीडाकरणम्, तत्र भवा, तेन वा निवृत्ता, तदेव वा पारितापनिकी।
-भग० श ३ । उ ३ । प्र५ । टीका (ग) अस्सायं वेयणं उदीरेइ से त्तं पारियावणिया किरिया ।
-पण्ण० प २२ । सू १५७१ । पृ० ४७८ टीका-'पारियावणिया' इति परितापनं परितारः पीड़ाकरणमित्यर्थः तस्मिन् भवा तेन धा निर्धत्ता परितापनमेव वा पारितापनिकी । (ध दुःखोत्यत्तितन्त्रत्वात् पारितापनिकी क्रिया।
--सर्व अ६ । सू ५। पृ० ३२२३ ला ३
-राज० अ६ । सू ५ । पृ० ५०६ । ला ३२ (ङ) दुःखोत्पादनतन्त्रत्वं स्याक्रिया पारितापिकी ।
-इलोवा० अ६ । सू ५। गा १० । पृ० ४४५ जोय का परिताप, पोड़ा अथवा क.प्ट उत्पन्न करने वाली किया पारितापनिकी क्रिया कहलाती है। २१ २ भेद
क) पारियावणिया किरिया दुविहा पन्नत्ता, तंजहा -सहत्थपारियावणिया चेव, परहत्थपारियावणिया चेव । -ठाण स्था २। उ १ । सू.६० 1 पृ० १८६
(ख) पारियावणिया णं भंते ! किरिया कइविहा पन्नत्ता ? मंडियपुत्ता ! दुविहा पन्नत्ता, तंजहा -सहत्थपारियावगिया य, परहत्थपारियावणिया य ।
-भग० श ३ । उ ३। प्र५ । पृ० ४५६ (ग) पारियावणिया णं भंते। किरिया कइविहा पन्नता ? गोयमा ! तिविहा पन्नत्ता, तंजहा -जेणं अप्पणो वा परस्स वा तदुभयस्स वा अस्सायं वेदणं उदीरेइ, से पारियावणिया किरिया।
---पण्ण० प २२ । सू १५७१ । पृ० ४७८ (घ) परितापिका तु द्विविधा परितापप्रधाना स्वारपरितापप्रधाना स्वपरपरितापजननी।
सिद्ध० अ६ । सू६ । पृ० १२ पारितापनिको क्रिया के दो भेद होते हैं, यथा स्वहस्तपारितापनिको तथा परहस्तपारितापनिको; अथवा अन्य अपेक्षा से इसके स्व, घर व दोनों को पड़ा पहुँचाने के कारण तीन भेद होते हैं। २१.३ भेदों की परिभाषा / अर्थ
१ स्वहस्तपारितापनिकी (क) स्वहस्तेन स्वदेहस्य परदेहस्य वा परितापनं कुवतः स्वहस्तपारितापनिकी ।
-~-ठाण० स्था २ । उ १। सू ६० । टीका
"Aho Shrutgyanam"