________________
द्वितीयाsitar:
[ २११
क्वापि सरसि भारण्डाः खगा वसन्ति । एषामुदर मेकं प्रीवे पृथम्भवतः । कस्यापि पक्षिणः स्वेच्छया विचरत एकस्या प्रीवायाः क्वापि अमृतं प्राप्तं द्वितीययोक्तं महामर्द्ध देहि | अथ तया न दत्तं । तदा द्वितीयया ग्रीत्रया कोपोत्पत्त्या विषे भक्षिते एकोदरत्वात्तस्य मृत्युरभूत् । अतो एको० ।
इति असंहितदोषे भारण्डपक्षिसंबंध: ||४०५ || [ 406 ] अथ लोभे शृगालसंबंध: ।
अतितृष्णा न कर्त्तव्या, तृष्णां नैव परित्यजेत् | अतितृष्णाभिभूतस्य, शिखा भवति मस्तके ॥ २॥
कोsपि पुलिन्दः पापर्द्धि कर्त्तु प्रस्थितः । अथ तेन भ्रमता बाणेन शूकर आहतस्तेनापि दंष्ट्रेण पुलिन्दोदरं पाटितं द्वावपि मृतो । इतः कश्चित्शृगालस्तत्रायातस्तेन द्वावपि मृतौ दृष्टौ । चिन्तितं तेन शृगालेन तथा भक्षयामि यथा बहून्यहानि भक्ष्यं भवति इति विचिन्त्य 10 चापचटितकोटिं जीवां मुखमध्ये क्षिप्त्वा स्नायुर्भक्षितुमारब्धः । तमस्त्रतिपाशे भालदेशं विदार्य चापकोटिमस्तकमध्येन तस्य शृगालमस्तके शिखा निष्क्रान्ताऽसावपि मृतः । अतो अतितृष्णा० । लोभे शृगालसम्बन्धः ॥ ४०६ ॥
[497 ] अथ बुद्धौ धूर्त रक्षितच्छागसंबंधः ।
"
बहुबुद्धिसमायुक्ताः सुविज्ञानबलोत्कटाः । शक्ता वञ्चयितुं धूर्त्ता, छागकं त्राह्मणादिव || १ ||
5
कोऽपि ब्राह्मणो भ्रमन् यजमानाच्छागं प्राप्य यागार्थं गृहे आगच्छति । छागो मन्दगतिस्तेन ब्राह्मणेन समर्थत्वात् कन्वे कृतः । अत्रान्तरे त्र्या धूती मार्गे मिलिताः संमुखा बभूवुः तैश्च मिथ उक्त – अहो अस्य पारागस्य कथा बुद्रया रक्षा विवायते इति 20 विचिन्त्य एकेन मार्ग परिवर्त्य अग्रे भूत्वोक्तं - भो ब्राह्मण ! किमिदं विरुद्धमनुष्ठीयते - यदेष सारमेयोऽपवित्रः स्कन्धारूढः कृतः । तेनोक्तं-किमन्धोऽसि त्वं पान्थ ? यच्छागस्य सारमेयत्वं वक्षि । सोऽवकू - भो ! मा कुरु कोपं, मार्गे गच्छ ।
पुनस्तृतीयेनाप्यग्रे भूत्वोक्तमिदं - भो रासभं स्कन्धारूढं कथं नयसि ? अथ ब्राह्मणेन चिन्तितं -- पशुवेण राक्षसोऽयं मम यजमानेन दत्तो यत एनं पृथप लोकाः पश्यति,
15
अथ द्वितीयेनाग्रे भूत्वोक्तमिदं भो ! यद्यपि वल्लभाऽयं मृत वत्सः तनिस्कन्धे क न युक्तः । अथासौ ब्राह्मणः सकोपमाह - क्रिमन्धोऽस्ति भवान् यत्पशोर्वत्सत्वं वदसि । भगवन् ! मा कुरु कोपं मार्गे गच्छ ।
25
" Aho Shrutgyanam"