________________
द्वितीयोऽधिकारः
[ २०७ नमुपपतेर्भाजने मोदकाः परिवेषितास्तया तदा तया स्त्रिया फियन्तो भक्षयित्वा चत्वारः कुलो क्षिप्ताः । सर्वासु स्त्रीषु उस्थितासु भागिनेयोऽवग-प्रत्येकं मम मालमण्डपमझतैवीप्यता । सर्वाभिः स्त्रीभिः प्रत्येक मंगलार्थ (सर्वाभिः स्त्रीभिमण्डपे व पिते यदा सा न वर्द्धापयति मण्डपं तदा भागिनेयो जगौ-मातः ! त्वं कथं न वापयसि । पङ्क्तौ भोक्तुमुपविष्टा, अधुना पङ्क्तेः कथं पृथग्भवसि । ततो यदा सा वर्धापयितुं लग्ना तदा कुक्षेर्मोदकाः पेतुः क्षितौ । 5 मातुलेनोक्तं-मोदकाः कुत आयान्ति । भागिनेयो जगौ-तव पुत्र विवाहोत्सवे मण्डपो मोदकै. पति साम्प्रतं । ततो मातुलो जगौ भागिनेय ! त्वं कथं ज्ञानी जातोऽसि । ततः स स्वरूपं प्रकटीकृत्य तस्याः स्त्रियाः पल्या आमूलचूलं देवः प्रोच्यावग--अहं शान्तिनाथस्याधिष्ठाता सुरोअनया भोगवत्या तव सर्वे धनं हृतं भूमिगतं चके । त्वं दुःखी जातः, देवस्य भोगो न भवति अतो मयैतत्कृतं । ततो भोगवत्यो उक्तं तेन देवेन, यद्यतः परं त्वया भोगसारस्य प्रतिकूलत्वं 10 करिष्यते तदा त्वामहं हनिष्यामि । तस्य जारस्याप्येवं प्रोक्तं । द्वावपि अकार्यकरणे नियम माहितौ । भोगसार ! त्वं पुण्यवान् स्वगृहे याहि, यदा तव धनेच्छा स्यात् तदा त्वया कायोत्सर्गः कार्यः । अहं तव चिन्तितमर्थ दास्ये । एवं प्रोच्य लझटङ्ककान् दत्त्वा देवस्तिरोदधे । ततो भोगसारो विशेषतः शान्तिनाथस्य पुरः कर्पूरागरुकस्तूर्यादिभिः सदा भोगं कुर्वन् वासुदेवचक्रवर्त्यादिमुक्तिप्रान्तां श्रियं क्रमाप्राप ।
15 इति भोगविषये भोगसारकथा ॥३८०॥
[381] अथ वधूविषये कथा । चम्पायां पुर्यामरिमर्दनभूपस्य राज्यं कुर्वतः कमलेश्वरो व्यवहार्यभूत् । तस्य मदनसेना पत्नी । तयोश्चत्वारः पुत्राः-श्रीराज-मदनभूम-नागेश्वर-धनेश्वरालाः क्रीडा कुर्वन्ति गृहाङ्गणे । यतः
दर्श दर्श सदा तेषां, क्रीडनं कुर्वतां मिथः ।
हर्षोत्कर्ष वितन्वाते, जननीजनको भृशम् ॥१॥ यतः- स्याच्छैशवे मातमुखो, यौवने युवतीमुखः ।
अर्धके च पुत्रमुखो, मूढो नात्ममुखः क्वचित् ॥२॥ व्यवहारिणाऽपि पुत्रा बुधान्ते पठितुं मुक्ताः, क्रमात्ते विद्वांसो जाता । तेऽपि पुत्रा 26 बहुधनव्ययं कृत्वा महेभ्यपुत्रीः परिणायिताः । गृहभारः सर्वः पुत्रेष्वारोपितः । क्रमावधूट्यः स्वशुरस्य कथितं न कुर्वन्ति । यतः
इत्थी दम्मइ संवच्छरेण, मासेण दम्मइ तुरओ।
महिलाए किर पुरिसो, दम्मइ एक्केण दिवसेण ॥३॥ क्रमाता वधूट्यः स्वशुरदूषणं स्वस्वपत्युः पुरः प्राचुः । युष्मन्माताऽपि अस्मान् दुःखे 30 पातयत्येवं गालिप्रदानपूर्व पानीयमानयते रक्षोत्था[च्छा]रणं कारयते अस्माभिः । पानीयं
20
"Aho Shrutgyanam"