Panchashati Prabodh Sambandh

SR No.: 009525
Original Sutra Author: N/A
Author: Mrugendravijay
Publisher: Suvasit Sahitya Prakashan
Publication Year: 1968
Total Pages: 456
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & History
File Size: 9 MB

Page 238

द्वितीयोऽधिकारः
[ १७१
कुर्वन्ति । ततो रुष्टस्तमुत्पाटयामास । स ज्वालितः । स एकं पत्रं तस्योद्धरितं, तच्च क्रमात् हेममयं जातम् । ततस्तादृशानि बीजान्यलभमानो दुःखी जातः ।
इत्यविमृश्यकारकधनकथा ॥२९॥
[293] अथ परद्रव्यपरिहारे सोमभीमकथा । चन्द्रवत्यां पुरि सोममोमो सोदरौ वसतः स्म । पृथग्जातौ तथापि व्यवसायमेकत्र कुरुतः । स्म । सोमो गुरूपान्ते परद्रव्यपरिहाराभिग्रहं ललौ ! भीमस्तु न गृह्णाति स्म ।
एकदा द्वावपि भ्रातरौ द्रव्याजेनाय मार्ग चेलतुः। सायं रात्रिघटोद्वयं गतं यदा सदा रत्नकुण्डलं बहुमूल्यं सोमो दृष्ट्वाऽपि चचालाप्रतः । ततः पश्चात्क्रमशते भीम आगच्छन् रत्नकुण्डलं ललो । रहो विधाय चचाल । ततः मार्गे भ्रात्रा पृष्टं त्वया पश्चात् किं दृष्टम् ! भोमोऽवगन किमपि दृष्टं मया । ततस्तावपि भ्रातरौ श्रीपुरे गतौ । तत्र भीमो व्यवसायं कुर्वन् कुण्डलं 10 विक्रीय बहुमूल्यं क्रयाणकं बहुं ललौ। तदा बहुमूल्यं क्रयाणकं बहु गृहानं भीमं वीक्ष्य सोमोऽवग-भ्रातस्त्वया किं लब्धं येन बहु क्रयाणकमलास्त्वं बह्वाग्रहे कृते भ्रात्रा रत्नकुण्डलग्रहणविक्रयसम्बन्धः प्रोक्तो भीमेन । ततः सोमोऽवग-यत्त्वया रात्नं कुण्डलं पतितं गृहीतं तन्न वरं कृतम् । आत्मनः क्रयाणकमप्रेतनवस्तुसत्कं यद्विद्यते तन्मम दीयताम् । त्वं तावकं पृथक्कुरु। 16 क्रमावौ सोदरौ गृहे आगतौ भीमस्य तस्मिन्नेव दिने गृहे चौराः प्रविष्टाः। सर्वमानीतं लुण्टित्वा गताः । प्रातः सर्व गृहं क्रयाणरिक्तं दृष्ट्वोदरं कुट्टयन जगौ भीमः । चौरा मम जीवं गृहीत्वा गताः । सोम आगतः प्राह-भ्राता रुद्यते किं यत्परद्रव्यं गृह्यते तच्चात्मीयमप्रेतनमपि धनं लात्वा याति । अतः परं त्वया परकीयं पतितमपि धनं न ग्राह्यम् । ततस्तेन परद्रव्यग्रहणे नियमो गृहीतः । ततो भ्रात्रा बहुधनं ददे । ततो द्वावपि सोदरौ चिरं स्वमभिग्रहं प्रपाल्य 20 स्वर्ग गतौ । क्रमान्मुक्ति यास्यतः । इति परद्रव्यपरिहारे सोमभीमकथा ॥२९९॥
[300] अथ 'वानर अनई वींछी खाधउ' इति ऊखाणा कथा । कस्मिन्वने वानर आम्रछोतरक भनितुं मुखे चिक्षेप तदा छोत्तरकस्थेन वृश्चिकेन कपिर्भक्षितः । ततो झलयित्वा त्वरितं भमौ पतितः। मखं भग्नप्रायं जातमा कत्रापि रतिं न तदा कपिना अन्येन पृष्टं भो वानर ! किमेवंविधांकियां करोषि ! तदा स प्राह-यत्र तत्र 26 मुखं न प्रक्षिप्यते, सरलदृष्टमार्गण चलनीयम् । उक्तं च तेन
जीवञ्जीव जीवउं किमइ आंबइ हाथ न लाउं किमइ जीवजीव । जीवइ ईम छोत्तरि हाथि जीवाहि वानीम ॥१॥ इति वानर अनइ वींछी खाधउ इति ऊखाणा कथा ॥३००॥ [301] अथ कर्णसम्बन्धः ।
30 त्तिने भीमभूपस्य पत्नी पद्मिनी सगर्भा ज्योतिष्ककं प्रति जगौ। वयः पुत्रो जातो यस्मिन्
"Aho Shrutgyanam"