________________
१४६ ]
प्रबन्धपश्चशती
पत्नीविलोकनाय यामि । प्रिया प्राह-गच्छ । ततः सप्तदिनभोजनयोग्यं शम्बलं कृत्वा सप्तप्रन्थिषु वर्धापितवती, राजा हृष्टः सशम्बलः प्रियावीक्षायै चचाल । भोजनावसरे प्रथमप्रन्थिशम्बले भुक्ते भूपखिफणी सप्पः ।१। द्वितोयग्रन्थौ सहजस्वरूपः ।२। तृतीयग्रन्थी औतुः ।३। चतुर्थप्रन्यौ स्वं स्वरूपं ।४। पञ्चमग्रन्यो सिंहः ।। षष्ठप्रन्थौ सहजम् ।६। सप्तमग्रन्थौ मृगः ।७
- ततः स गच्छन् व्याधनिबाणैर्विद्धा, एकस्मिन्पर्वते गतः । इतः स काष्ठगरुडः तस्मिन् पर्वते आस्फाल्य भग्नः । सा पतिता मूच्छिता क्षणात्सचेतनाऽभूत् । ततो रुदितुं लग्ना क्रमाद्ममन्ती श्रीऋषभजिनं दृष्ट्वा पूजयामास तुष्टाव च । एवं बहुषु दिनेषु गतेषु क्षीणपूर्वकुकर्मतः सा मृगं तं दृष्ट्वा बाणान् चकर्ष । तयोः स्नेहोऽभूत् । द्वावपि ऋषभं नमतः स्माभीक्ष्णं अन्यदा
शानी तत्रागात् । विद्याधराणामने धर्मोपदेशः मृगराज्यौ दृष्ट्वा ज्ञानिना हसितं तदा तैः पृष्टं 10 कथं हास्यं कृतम् । ततो गुरुणा तयोः कान्तकातास्वरूपं प्रोक्तम् । येन सर्वेषां धर्म दृढताऽभूत्।
ततो विद्याधरै राजा स्वरूपभृत् चक्रे । कामकेतुराज्यौ हृष्टौ ततः कामकेतुः सप्रियः सम्यक्त्वमूलं जिनधर्म प्रपेदे। ततो भूपो ज्ञानिनं ऋषभं नत्वा स्वपुरं प्रति चचाल | मार्गे तदैको यतिरभिग्रहं ललौ । यदा वन शुद्धाहारश्चटिष्यति तदा पारणं करिष्ये । पञ्चमे मासे ताभ्यां
भूपराज्ञीभ्यां पारणं कारितः। पन्च दिव्यानि, देवः कोऽपि प्रकटीभूय वरं वृणु। ततो राझोक्तं15 नवं नगर स्वर्णप्राकारमयं कारय । ततो रक्षादेवेन नगरं कारितम् । लोका वासिता । राजा प्रासादः कारितः । सप्तक्षेत्रेषु राज्यं व्ययाय क्रमात्स्वपुत्राय राज्यं दत्त्वा स्वर्ग गतः मुक्ति यास्यति ।
इति वञ्चकस्त्रीसम्बन्धः ॥२४९।। [250 ] अथ पापवचोजल्यने द्विजसम्बन्धः । अक्खरेनो पोक्खरे हल वहई बलदेसरवार ।
हलखेडो कंडे वासे वदे फिरई विहं पासे ॥१॥ कस्मिंश्चिद्ग्रामे द्विजस्य द्वौ पुत्रौ बभूवतुः। एको विज्ञोऽभूत् , द्वितीयो मूर्खः। एको वेदान पाठपाठं सदा दरिद्रोऽनि । द्वितीयः कृषि कुर्वाणो धनी जातः । ततो धनी सन् न धर्म करोति स्म । तदा द्वितीयं प्रति प्राह--अक्खरे नह पोक्खरे । ततो द्विजः सदा लक्ष्मीमजयन्
तादृग् हास्यवाचा जल्पन् धन्यपि स द्विजो दुर्गतिं गतः । अन्यस्तु आरम्भमकुर्वाणः स्वर्ग26 भाग्जातः । अतः पापक वचा न जल्पनीयम् ।
इति पापवचोजल्पने द्विजसम्बन्धः ॥२५॥
[251] अथ कृतकर्मणि श्रेष्ठिसम्बन्धः भीपुरे चन्द्र श्रेष्ठी चश्वरीमारराध । सा च प्रत्यक्षोभूताऽवग-मन्त्रो दत्तः । उक्तं च-त्ववा एष मन्त्रो लक्षवारं जपनीयः । ततोऽहं वरं दास्ये तव । ततस्तेन मन्त्रो जपितुमारब्धो । लक्षा30 प्रमाणो जपितः, देवी न प्रत्यक्षाऽमूत् । ततो द्वितीयवारं जपितः तथापि न प्रत्यक्षाभूत् । एवं
"Aho Shrutgyanam"