Panchashati Prabodh Sambandh

SR No.: 009525
Original Sutra Author: N/A
Author: Mrugendravijay
Publisher: Suvasit Sahitya Prakashan
Publication Year: 1968
Total Pages: 456
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & History
File Size: 9 MB

Page 158

नवमेन समुद्र उत्तीर्यते दशमेन विद्या स्यात् एकादशेमाकाशगमनं स्यात्
प्रथमोऽधिकारः
[ह]
[१०]
[११]
[१२]
द्वादशेन भूतप्रेतादयो न लगन्ति त्रयोदशेन सर्पादिर्न दशति चतुर्दशेन गजादिर्न प्रभवति
[१३]
[ ५४ ]
मार्गे आगच्छता राज्ञौदार्यत्वाद्येन यद्रत्नं मार्गितं तस्मै तद्दतं गृहे समागतो भूपः ।
इति शीलौदार्यविषये विक्रनादित्यकथा ॥ १३९ ॥
[140] अथ स्वयं स्वदोषजल्पने क्षत्रियकथा |
एकः पुमान् पोसिपोसीत्युच्चरन् शकटं चतुष्पथे खेटयामास । तदा एको दुर्दान्तो राजपुरुषः सन्मुखं गच्छन् शकटे लग्नः, तदा तस्य मुखे चंदिका पतिता । रुधिरं निर्गतं । स च राजपुरुषो दुर्दान्तो यत्तत् यथा तथा जल्पन् भृशं रुष्टोऽस्त्रमुत्पाट्य तं हन्तुमुत्थितः गालि ददानो यष्टिमुष्टिभिस्तं हत्वा भूषपार्श्वे निनाय, जगौ च अनेन चतुष्पथे समागच्छता शकटेन 10 मम मुखं छिन्नं । ततो बहु जल्पति सति तस्मिन् शकटपुमान् मौनमेव चकार । राजादिभिपितोऽपि यदा न जल्पति । राज्ञाऽवग् किं मूकोऽस्त्यसौ ! तदा राजपुरुषोऽवग्- चतुःपथे यदा मम मुखं शकटेन भिन्नं तदाऽनेनोच्चैःस्वरं जल्पितं पोसिः पोसिरिति । ततोऽमात्यैरुक्तं - तवैव दूषणं नास्य, त्वमेव स्वयं साक्ष्यभूत्, ततो राजपुरुषो हक्कितः सः पुमान् मानितः ।
इति स्वयं स्वोपजल्दने क्षत्रियकथा || १४० ॥
[ ९१
[ 142 ]अथ देवद्रव्यविनाशने उष्ट्रीकथा |
दीपं विधाय देवस्य पुरतो गृहमेधिनाम् । तेन दीपेने नो गेहे, कर्त्तव्यः कज्जलध्वजः ॥१॥
" Aho Shrutgyanam"
5
[141] अथ विरोधे कृकलासद्वयकथा |
20
एकस्य ग्रामसमीपे द्वौ कृकलासौ युद्धं कर्त्तुं लग्नौ । एको यदा युध्यन् द्वितीयशिरस उपरि चति तदाऽवस्थ दन्तैर्दशति तमित्यादियुद्धं कुर्वाणो तो द्रष्टुं लोका मिलिताः । सर्वे सन्ति, न पुनः कोऽपि वारयति । तदाऽकस्मादेकः कृकलासोऽनश्यत् । उपविष्टस्य निद्रया घूर्णितस्य गजस्य शुण्डायां प्रविः । तदा द्वितीयोऽपि तत्पृष्टौ धावन् तस्यैव गजस्य शुण्डायां प्रविष्टः । तत्रापि द्वावपि युद्धतः स्म । ततोऽकस्माद्गज उन्निद्रः सन्नुत्थितः शुण्डामितस्ततो वेदनया चालयन् सरःपाल गतः । तां पालि झुण्डया खनति । लोकास्तदा हसन्ति । ततोऽकस्मात्पालिः स्फुटिता । लोकाः सर्वे प्लाविताः । पयसा ग्राममपि प्लावितं । गजोऽपि शुण्डाप्रविष्टकृकलासवेदनया मृतः । ततस्तावपि कृकलासौ पचत्वं ययतुः । एवं विरोधेन सर्व विनश्यति । ततो विरोधो न कार्य:, स्वहितं वाञ्छद्भिः ।। इति विराधे कृकलासद्वयकथा ॥ १४१ ॥
15
25