________________
सिद्धान्तलक्षणतरचालोकः ।
१८३
नुयोगितावच्छेदकरूपवृत्तिनिरूपकताकाधिकरणतावदन्य-त्वस्यैव.. धिवक्षणीयतया वह्निमत्पर्वतत्ववदभावस्यलक्षणघटकत्वेन त. दायप्रतियोगितानिरूपितवन्हित्वावच्छिन्नावच्छेदकतायामुभयोःसत्वेनाव्याप्त्यापत्तेः । नचवहिमत्पर्वतत्ववदभावप्रतियोगितावच्छेदकतारवावच्छिन्नपर्याप्त्यनुयोगितावच्छेदकरूपवृत्तिनिरूपकत्वाप्रसिद्धिः वहित्वपर्वतत्वत्वोभयधर्मावच्छिन्ननिरूपकताया उभयत्वानवच्छिन्नाया अलीकत्वादिति वाच्यम् वहिमत्पर्वतयिवदभावमादायाव्याप्तेः वहित्वपर्वतीयत्वोभयधर्मावच्छिन्नानिरूपकत्वस्यप्रसिद्धत्वा नचप्र. तियोगिताधम्मिकोभयाभावविवक्षायामपितहोषतावस्थ्यम् वह्नित्व. गतैकत्ववृत्त्यवच्छेदकताकताकत्वस्यतत्प्रतियोगितायां सत्त्वादिति घाच्यम् साध्यतावच्छेदकतात्वावच्छिन्नपर्याप्त्यनुयोगितावच्छेदकरूपवृत्तित्वस्येवोभयाभावप्रतियोगित्वेनविवक्षितत्वात् वृत्तित्वञ्च स्वावच्छेदकतावच्छेदकतात्वावच्छिन्नपर्याप्त्यनुयोगितावच्छेदक. . त्वसम्बन्धेन वहिमत्पर्वताभावीयप्रतियोगिताया मुक्तरूपवृत्तित्वस्य. सत्वेऽपि तदभावस्यनिरुक्तप्रतियोगिवैयधिकरण्यविरहान्नाव्याप्तिः । अतएवप्रतियोगिवैयधिकरण्यमत्रस्वप्रतियोगिभिन्नत्वमेवलाघवाद्विवक्षणीयमित्यापिनिरस्तम् वह्निमत्पर्वताभावस्य स्वप्रतियोगिभित्र हेत्वधिकरणकतया तमादायाव्याप्तेः। किञ्च समवायेनद्रव्यत्वसाध्यकगगनत्वहतो समवायेनद्रव्यत्ववतस्समनायेनाभावस्यापिलक्ष. णघटकत्वा त्तत्सम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगित्वस्यतत्सम्बन्धप्रतियोगिन्येवाभ्युपगमपक्षे तत्प्रतियोगिभिन्नत्वस्यगगनेसत्वादव्याप्तेः । अ. थस्वनिरूपितावच्छेदकतावदन्यत्वमेवप्रायोगिवैयधिकरण्यघटकम्बा. च्यमवच्छेदकतावत्ताच स्वावच्छेदकतात्वावच्छिन्नपर्याप्त्यनुयोगितावच्छेदकरूपवृत्तिनिरूपकताकाधिकरवणतावत्वसम्बन्धेन । यद्वा स्व. प्रतियोगितावच्छेदकताविशिष्टनिरूपकताकाधिकरणतावदन्यत्वं वि. वक्षणीयं वैशिष्टयंच स्वावच्छेदकावच्छिन्नत्व स्वावच्छेदकसम्बन्धाव. च्छिन्नत्वोभयसम्बन्धेन एवञ्च वह्निमत्पर्वतीयवदभावस्यलक्षणाघटकत्वेनाव्याप्त्यभावेनावच्छेदकताधर्मिकाभयाभावपरित्यागोनोचि. तः नचोक्तपरम्परायाःसंसगत्वाभावेचोक्तनिवेशासम्भवः स्वनिरूपि. तयत्किञ्चिदवच्छेदकतावच्छेदकतात्वावच्छिन्नपर्याप्त्यनुयोगितावच्छे दकरूपवृत्तिनिरूपकताकाधिकरणतावदन्यत्वं पर्वतीयत्वावच्छिन्नाव
"Aho Shrutgyanam"