Page Text
________________
११२
सिद्धान्तलक्षणतत्त्वालोकः ।
प्रायसोऽसत्वप्रसंगात् नचयत्वन्तत्वन्धर्मविशेषः मानाभावार यत्पदनैकधर्मोपादानेतत्पदेनापितस्यैबोपादानमिति नियमस्याश क्यनिर्वाह्यत्वाञ्चतिभावः । प्राचाम्मतेयत्तदर्थयोरनुगमादाहेति अनुग तत्वेसत्यननुगतकार्यकारीधर्मविशेषोयत्वतत्वमनुभवानुरोधात् उ. क्तनियमोपितत्स्वाभाव्यादेवोपपद्यते कथमन्यथास्वीयस्तनपाना दिगोचरप्रवृत्तेस्तनपानादिगोचरकार्यताज्ञानादिनाव्याप्तिमुपलभ्यः । योयत्रप्रवर्ततेसकार्यतयातज्जानातीति लामान्यतोव्याप्तिमुपादाय ग. वानयनप्रवृत्तितत्कार्यशानयोरगृहीतव्याप्तिकेनापितत्प्रवृत्यातज्ज्ञानम. नुमीयते यदिचलाध्यजातीयसाधनजातीययोः कयोरपिव्याभिचरस्या नुपस्थिताबुपस्थितनिखिलसाध्यजातीयसाधनजातयिव्याप्तर्विशिष्य ग्रहादेवागृहीत व्याप्तिप्रवृत्तिविशेषालिङ्गन. कार्यत्वविशेषज्ञानानुमा. नसम्भव इति सामान्यव्याप्त्यभ्युपगमोनिरर्थक इत्युच्यत तदाप्रकृतेपि तथैव संयोगसामान्याभावसिद्ध्याभिमतसिद्धिरिति प्राचामाशयः। इदन्तु बांध्यम् यत्वतत्वयोरननुगतत्वेपि न क्षतिः जातिर्जातिमतीजातिवादित्यनुमानादेवाभिमतसिद्धिः साध्यता च स्वतादात्म्यस्वसमानाधिकरणोभयावृत्तिधर्मावच्छिन्नाभावकूटव्या. पकाभाव प्रतियोगितावच्छदकत्वाभयसम्बन्धेन । यद्वावृक्षाद्यवृत्ति. स्वसमानाधिकरणोभयावृत्तिधर्मावच्छिन्नप्रतियोगिताक यत्किञ्चिदभावकं यध सद्भेदकूटवान् योयः सवृक्षनिष्ठाभावप्रतियोगिताव. च्छेदक हति व्याप्त्यैवसामान्यव्याप्तिस्थलाभिषिक्तया भट्टाचाोक्तयाभिमतसिद्धिरिति * ॥
व्यादकत्वन्दुर्घटमिति, अथावच्छिन्नत्वैकानवच्छिन्नत्वोभयाभा. धवस्वमेवास्येकावच्छिन्नत्वमुभयाभावघटकञ्चकावच्छिन्नत्वं स्वसमा. नाधिकरणाधच्छिन्नताशाभावाधिकरणताकूटावच्छदकावच्छिन्न-- त्वरूप मेवश्च गुणनिष्ठाधिकरणत्वस्यावच्छिन्नत्वविरहणोभयाभाव. ववत्वात्तस्यसाध्यव्यापकत्वं वृक्षानष्ठेसंयोगविशेषाभावधिकरणत्वे. कुनापिनस्वसमानाधिकरणनिखिलतादृशाधिकरणतावच्छेदकावच्छिषत्वमित्युभयाभावविरहणसाधनाव्यापकत्वम् कापसयोगविशे षाभावाधिकरणत्वमात्रस्यैव स्वसमानाधिकरणनिखिलतादृशाव च्छेदकमूलाचच्छिन्नत्वसत्वेनोभयाभाववत्तयाकापसंयोगाभावरूप साध्यव्यापकत्वस्यापिसम्भवेन नचतथापीत्यायुक्तशाया अपि
"Aho Shrutgyanam"
| SR No. | 009520 |
| Book Title | Siddhanta Lakshan Tattvaloka |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dharmadattasuri |
| Publisher | Vidya Vilas Yantralaya |
| Publication Year | 1925 |
| Total Pages | 202 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Philosophy |
| File Size | 6 MB |