________________
सिद्धान्तलक्षण तस्वालोकः ।
स्वनिरूपित प्रतियोगितावच्छेदकावच्छिन्नवृत्तित्व स्वावच्छिन्नाधि
करणतावृत्तित्वाभयसम्बन्धेन तत्तद्व्यक्तित्वेप्युभयावृत्तित्वमुपपाद्यम्
भेदत्वविशिष्टान्यत्वस्यविवक्षया तद्द्घटभेदाभावाभावस्यत"
दूषटभेदत्वस्वरूपत्वेन तद्घटभेदत्वाभावेतद्घदभेदस्वनिरूपित प्रतियोगित्वाश्रयत्वतदवच्छिन्नाधिकरणत्वयोः - सत्षेपि स्वनिरू पितत्वस्वनिष्ठानुयोगित्वानिरूपितत्वोभयसम्बन्धेन स्वावेशिष्टप्रतियोगितावत्वं तुनतत्रवर्त्तत इति प्रकृतेतादृशप्रतियागितावद्वृत्तित्व मेवसम्बन्धितयाविषक्षणीयः । अथात्रवृत्तित्वं नस्वरूपेण स स्वस्थो भयावृत्तित्वप्रसङ्गात् नापिसंयोगेन समवायेनवा वाच्यत्वादीनान्स थात्वप्रसङ्गात् नापि तेषामन्यतमसम्बन्धेन स्वरूपेणोभयवृत्ते द्रव्यस्वस्थातथात्वापत्तेः वापियेनसम्बन्धेनोभयावृत्तित्वंविवक्षितं तेन सम्बन्धेनत तथासति तत्पर्वतानुयोगिक सम्बन्धेनव हेरुभयावृत्तित्वाप्रसङ्गात् तत्सम्बन्धावच्छिन्नवृत्तिताद्वयस्याप्रसिद्धेः पचस्वाच्य स्वतड्यक्तिस्वान्यतरस्वादिनातयक्तित्वस्याप्युभयवृत्तित्वेनसश्राव्याप्तिः
घटत्वेन संयोगेनोभयावृत्तेर्व हेर्वह्नित्वेनाभयवृत्तितयातत्राप्यव्याप्तिचेतिचे द्भेदत्वविशिष्टवृत्तित्वाभाववत्वमुभयावृतित्वमितिगृहाण
वैशिष्टयञ्च स्वावच्छिन्नाधिकरणतावानरूपितत्व स्वविशिष्टप्रति योगितावच्छेदकावच्छिन्ननिरूपितवृत्तितावत्वोभयसम्बन्धेन वृत्ति. सावताच स्वावच्छेदकसम्बन्धावच्छिनत्व स्वावच्छेदकावच्छिन्नत्वोभयसम्बन्धेन वृत्सिताच येन रूपेणोभयावृत्तित्वं विवक्षितं तद्रूपावच्छिन्ना अभावश्च येनसम्बन्धेनोभयावृत्तित्वविवक्षितं तत्सम्ब न्धावच्छिन्नवृत्तित्वीय स्वरूपसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकः एवचभेदत्वविशिष्टावृत्सिता तद्व्यक्तित्वनिष्ठाकालिकसम्बन्धावच्छिन
संयोगादिसम्बन्धावच्छिन्नैवचनवह्निनिष्ठा तद्यक्तित्वनिष्ठान्यतरत्वाघटत्वावच्छिन्नवृत्ति
वच्छिन्नवृतिताचनत व्यक्तित्वत्वावच्छ्न्निा ताचमवह्निनिष्ठेति नैकस्यापिदोषस्यावकाशः कालिकेनापि गगनादीनामवृत्तित्वेगगनत्वेनोभयावृतित्वसम्पत्तयं वृत्तितास्थाने स म्वन्धितानिवेशनीया वाच्यत्वावच्छिन्नवृत्तिताविशिष्टत्वं स्वरूप सम्बन्धावच्छिन्नतद्व्यक्तित्वनिष्टवृत्तितायावर्त्ततत इत्युभयावृतित्वसंभ पतये स्वावच्छेदकावच्छिनत्वस्य कालिकसम्बन्धावच्छिनतक
किटवनिष्ठवृत्तितावत्वस्य स्वरूप सम्बन्धच्छिन्नवृत्सितायांसत्वो नोभ
"Aho Shrutgyanam"