________________
[६-८]
८.
१.
२.
३.
४.
५.
६.
७.
८.
आभाणकजगन्नाथः
१.
२.
३.
४.
सुलभ्यः सार्वभौमः खलपूनां पादसंवाहकः । [१०४ ]
७. अतिभाषणम् ।
कथां कृत्वा व्यथां विस्तारयति ।
कथायाः शृङ्गमपि नास्ति, लाङ्गूलमपि नास्ति ।
कुवित् कत्थते कुत्सितं श्रन्थते ।
परवार्तेव वाचाटानां विश्वम् ।
परुषवचनानां प्रतिपदं प्रतिपक्षाः ।
वाग्यतो वर्तमानानां पुरस्ताद्वाचाटानां नरकदर्शनम् ।
वाचाटानां बहुकपटानां बहुलं शूषं गच्छति शोषम् । शृगालस्यापेक्षया लाङ्गलमेव दीर्घतरम् ।
[११२]
८. मौनम्
असति ज्ञाने मौनेन मानः ।
कदाचिन्मौनेन कृपीटयोनिर्ज्वलति । मौनवीरा मेरुं गिलन्ति ।
मौनव्रते सति किमर्थं मण्डूकेन सख्यम् ?
५. मौनेन कनकाभिषेकोऽपि, कर्दमाभिषेकोऽपि ।
६.
मौनेन मानो न मीयते ।
६.८.खलपूनां-सम्मार्जन्या मालिन्यपरिमार्जकानाम् । ७.३. कुवित्-बहु ।
वैदिकोऽयं शब्दः । श्रन्थते शैथिल्यमाप्नोति । ७.६. वाग्यतः - मौनेन ।
७. ७. शूषं बलम् । वैदिकोऽयं शब्दः । ८.२. कृपीटयोनि:-अग्निः । लक्षणया क्रोधः । मौनं क्रोधस्य कारणं संभवतीत्यर्थः ।
७.
८.
१.
२.
आभाणकजगन्नाथः
मौनेन मूढा जेतव्याः ।
सर्वदा मौनं गर्वसंसूचनम् ।
९. अतिरेक
अतिकरणान्मतिभ्रंशः ।
अतिनाट्ये मतिधूर्तता ।
अतिपठनं गतिहीनम् ।
३.
४.
५.
६.
अतिभुग्नं भग्नम् ।
७.
अतिमथनेन चन्दनादप्यग्निर्धगधगायते ।
८.
अतिमैत्री धर्मसंकटाय ।
९.
अतिशुद्धम् असंबद्धम्।
१०. रपः प्राचुर्यमपि राक्षसेषु जीर्यति ।
११. स्नेहातिरेके मोहातिरेकः ।
अतिपरिचयेन बन्धुरन्धुः संवृत्तः।
अतिबुद्धिमताम् अधिकं मौढ्यम् ।
१०. अत्याशा
[१२०]
[८-१०]
[१३१]
१.
करो दीर्घो, जिह्वा दीर्घतरा ।
२.
गजे दत्ते भूतिर्न दत्तेति व्याघ्रासने तिष्ठति ।
९.४. अन्धुः कूपः । ९. ६. भुग्नं वक्रम् । ९.१०. रपः- विषम् । शौनक- शाखायां (६.९१.२ ) वर्तमानस्यास्य शब्दस्य संवादितया पैप्पलादशाखायां (१.१११.१) विषमिति शब्दो दत्तः । “Nature of Vedic sākhās" (The Poona Orientalist. XVI. No.1 to 4) सुधीरकुमारगुप्तः ।