________________
ਟਿੱਪਣੀਆਂ
ਗਾਥਾ 14
ਅੰਗ-ਉਪੰਗ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਤਪ ਨੂੰ । ਉਪਾਦਾਨ ਤਪ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਗਾਥਾ 21
ਬ੍ਰੜ੍ਹਦ ਵਿਰਤੀ ਅਨੁਸਾਰ ਵਾਸਦੇਵ ਦੇ ਸੰਖ ਦਾ ਨਾਉਂ ਪਾਂਚਜਨੀਆਂ, ਚੱਕਰ ਦਾ ਨਾਉਂ ਸੁਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਗੱਦਾ ਦਾ ਨਾਉਂ ਮੋਦੋਕੀ ਹੈ।
ਗਾਥਾ 22
ਜਿਸ ਰਾਜ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਹਿਮਾਲਿਆ ਪਰਬਤ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਤਿੰਨ | ਹਿੱਸੇ ਸਮੁੰਦਰ ਹੈ ਉਸਨੂੰ ਚਾਤੁਰੰਭ ਆਖਦੇ ਹਨ। ਚੱਕਰਵਰਤੀ ਦੇ 14 ਰਤਨ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹਨ :
(1) ਸੈਨਾਪਤੀ (2) ਗਾਥਾਪਤੀ (3) ਪਰੋਹਿਤ (4) ਹਾਥੀ (5) ਘੋੜਾ (6) ਤਰਖਾਨ (7) ਇਸਤਰੀ (8) ਚੱਕਰ (9) ਛੱਤਰ (10) ਚਰਮ (11 ਮਨੀ (12) ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਰਬਤ ਤੇ ਲੇਖ ਖੋਦਿਆ ਜਾ ਸਕੇ ਉਹ ਕਾਂਕਨੀ (13) ਤਲਵਾਰ (14) ਦੰਡ ਗਾਥਾ 23
ਇੰਦਰ ਨੂੰ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਅੱਖਾਂ ਵਾਲਾ ਇਸ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇੰਦਰ ਦੇ 500 ਦੇਵਤੇ ਮੰਤਰੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਰਾਜਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮੰਤਰੀ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ ਵੇਖਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇੰਦਰ ਨੂੰ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਅੱਖਾਂਵਾਲਾ ਆਖਦੇ ਹਨ। (ਚੂਰਨੀ)
ਚੂਰਨੀ ਵਿਚ ਹੱਸਤਰ ਅਕਸ਼ ਦਾ ਇਕ ਅਰਥ ਹੋਰਹੈ। ਜਿਸ | ਦਾ ਭਾਵ ਹੈ ਕਿ ਇੰਦਰ ਆਪਣੀਆਂ ਦੋ ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ ਏਨਾ ਵੇਖ ਲੈਂਦਾ
| : 97