________________
ਸੋਲ੍ਹਵਾਂ ਅਧਿਐਨ
ਸੂਤਰ 1 ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੇ ਸ਼ਿਸ਼ ਸ਼੍ਰੀ ਸੁਧਰਮਾ ਸਵਾਮੀ ਆਪਣੇ ਚੇਲੇ ਆਰਿਆ ਜੰਬੂ ਸਵਾਮੀ ਨੂੰ ਫੁਰਮਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹੇ ਜੰਬੂ ਮੈਂ ਜੋ ਕੁਝ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੇ ਮੁੱਖੋਂ ਸੁਣਿਆ ਹੈ ਉਹ ਹੀ ਆਖਦਾ ਹਾਂ। ਜੈਨ ਧਰਮ ਵਿਚ ਸਥਵਿਰ (ਬਜ਼ੁਰਗ) ਭਗਵਾਨ ਨੇ ਬ੍ਰਹਮਚਰਜ ਸਮਾਧੀ ਦੇ 10 ਥਾਂ ਦੱਸੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣ ਕੇ ਮਨ ਵਿਚ ਧਾਰਨ ਕਰਕੇ, ਸਾਧੂ ਸੰਜਮ, ਸੰਬਰ ਅਤੇ ਸਮਾਧੀ ਵਿਚ ਦ੍ਰਿੜ ਹੋ ਕੇ ਮਨ, ਬਚਨ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਰਾਹੀਂ (ਤਿੰਨ ਗੁਪਤੀਆਂ) ਗੁਪਤ ਇੰਦਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵਸ ਵਿਚ ਰੱਖੇ। ਬ੍ਰਹਮਚਰਜ ਵਿਚ ਰਹਿ ਕੇ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਗੁੰਮੇ, ਫਿਰੇ।
ਸੂਤਰ 2 ਸ਼੍ਰਮਣ ਭਗਵਾਨ (ਗਣਧਰ – ਸਥਵਰ) ਨੇ ਸਮਾਧੀ ਦੇ ਉਹ 10 ਥਾਂ ਕਿਹੜੇ ਦੱਸੇ ਹਨ ? ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣ ਕੇ ਸੰਜਮ, ਸੰਬਰ ਅਤੇ ਸਮਾਧੀ ਵਿਚ ਦ੍ਰਿੜ ਇੰਦਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵਸ ਵਿਚ ਰੱਖੇ। ਬ੍ਰਹਮਚਾਰੀ ਰਹਿ ਕੇ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਘੁੰਮੇ
.
—
ਸੂਤਰ 3 ਸਥਵਿਰ ਭਗਵਾਨ ਨੇ ਬ੍ਰਹਮਚਰਜ ਸਮਾਧੀ ਦੇ ਦਸ ਥਾਂ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੱਸੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣ ਕੇ ਸੰਜਮ, ਸੰਬਰ ਅਤੇ ਸਮਾਧੀ ਵਿਚ ਦ੍ਰਿੜ, ਇੰਦਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵੱਸ ਕਰਕੇ, ਬ੍ਰਹਚਾਰੀ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਘੁੰਮੇ।
ਜੋ ਏਕਾਂਤ ਵਿਚ ਸੌਂਦਾ ਹੈ ਉਹ ਨਿਰਗਰੰਥ ਹੈ ਜੋ ਇਸਤਰੀ ਪਸ਼ੂ ਤੇ ਹਿਜੜੇ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਤੇ ਨਿਵਾਸ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਨਿਰਗਰੰਥ ਹੈ। ਪ੍ਰਸ਼ਨ : ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ ਆਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ : ਇਕ ਪੱਕੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਇਸਤਰੀ, ਪਸ਼ੂ ਤੇ ਹਿਜੜੇ ਦਾ
145