________________
ਉਪਦੇਸ਼ ਰਤਨ ਕੌਸ਼
सीलं न हु वंडिज्जइ न संवरािज्जाइ समं कुसीले हिं ।
गुरू वयणं न खलिज्जइ जइ नज्जइ धम्म परमत्यो ।।३।।
ਸ਼ਲੋਕ 3 : “ਸ਼ੀਲ (ਚਾਰਿਤਰ) ਨੂੰ ਭੰਗ ਨਾ ਕਰਨਾ, ਕੁਸ਼ੀਲ ਤੇ ਚੱਲਣ
ਵਾਲੇ ਦਾ ਸਾਥ ਛੱਡਣਾ, ' ਉਸ ਦਾ ਸਾਥ ਨਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਦੇ ਵਚਨਾਂ ਦਾ ਉਲੰਘਨ ਕਰਨਾ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੀਤਾਂ ਨਾਲ ਧਰਮ ਦਾ ਪਰਮਾਰਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਅਜਿਹਾ ਯਤੀ (ਸਾਧੂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।3।
ਟੀਕਾ : ਧਰਮ ਦਾ ਰਹੱਸ ਸਮਝਾ ਕੇ ਗ੍ਰੰਥਕਾਰ ਨੇ ਧਰਮ ਤੇ ਚੱਲਣ ਦਾ
ਰਾਹ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਪਰਮਾਰਥ ਦਾ ਰਾਹ ਹੈ। ਪਰਮਾਰਥ ਕੀ ਹੈ ?
ਉਸ ਬਾਰੇ ਗ੍ਰੰਥਕਾਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਾਧੂ ਆਪਣੇ ਚਰਿੱਤਰ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਸ਼ੁੱਧ ਰੱਖੇ। ਕਿਸੇ ਮਾੜੇ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਸਾਥੀ ਨਾ ਬਣਾਵੇ, ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ
ਅਸਲ ਰਾਹ ਤੋਂ ਭੜਕਾ ਦੇਵੇ। ਅਜਿਹੇ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਸਾਥ ਨਾਲ ਚਰਿੱਤਰ ਭੰਗ
ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਬੇਇੱਜ਼ਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਗੁਰੂ ਦਾ ਬਚਨ ਮੰਨਣਾ ਹੀ ਸੱਚਾ ਧਰਮ ਹੈ। ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ
ਗੁਰੂ ਹੀ ਬ੍ਰਹਮਾ, ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਅਤੇ ਸ਼ਿਵ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਸ਼ੀਲਵਾਨ ਸਾਧੂ ਕਦੇ ਵੀ
ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਨਿੰਦਾ ਦਾ ਪਾਤਰ ਨਹੀਂ ਬਣਦਾ। ਅੱਗੇ ਗ੍ਰੰਥਕਾਰ ਉਹ ਵਿਧੀ
ਦੱਸਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਦੇ ਚੱਲ ਕੇ ਗਿਆਨੀ ਕਦੇ ਨਿੰਦਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।
