________________
ਉਪਦੇਸ਼ ਰਤਨ ਕੋਸ਼
ਹੋਣਾ ਸਹਿਜ ਹੈ। ਸਹਿਜ ਲਈ ਹੀ ਦੂਸਰੇ ਮਨੁੱਖ ਗੁਣਾ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦਾ
ਹੈ। ਵਸ਼ੀਕਰਨ ਮੰਤਰ ਦੀ ਸਾਧਨਾ ਦੀਆਂ ਦੋ ਵਿਧੀਆਂ ਹਨ। () ਹਠ ਯੋਗ
(2) ਰਾਜ ਯੋਗ।
ਹਠ ਯੋਗ ਵਿਚ ਮੰਤਰ ਦਾ ਜਾਪ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਠਯੋਗ
ਰਾਹੀਂ ਸਿੱਧ ਕੀਤਾ• ਮੰਤਰ ਲੰਬਾ ਸਮਾਂ ਬੁੱਖ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ।
' ਰਾਜਯੋਗ ਹੀ ਭਲਾਈ ਦਾ ਮਾਰਗ ਹੈ। ਅਚਾਰਿਆ ਸ੍ਰੀ ਪਦਮ
ਜਿਨੇਸ਼ਵਰ ਸੂਰੀ ਜੀ ਇਸੇ ਰਾਜ ਯੋਗ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ
ਕਪਟ ਰਹਿਤ ਜੀਵਨ ਵਿਨੈਵਾਨ ਹਿਰਦੇ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤਾ ਪਰਉਪਕਾਰ ਹੈ। ਦੂਸਰੇ
ਦੇ ਗੁਣ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰਨ ਵੀ ਸੱਚਾ ਰਾਜਯੋਗ ਹੈ। ਇਹੋ ਵਸ਼ੀਕਰਣ ਮੰਤਰ
ਹੈ। ਸ਼ੇਖ ਫਰੀਦ ਜੀ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਗੁਰੂ ਬਾਣੀ ਵਿਚ
ਪ੍ਰਗਟਾਏ ਹਨ। ਉਹ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮਿੱਠਾ ਬੋਲਣਾ, ਨਿਵ ਕੇ ਰਹਿਣਾ,
ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਭਗਤੀ ਕਰਨਾ ਇਹ ਤਿੰਨੇ ਹੀ ਵਸ਼ੀਕਰਨ ਮੰਤਰ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ
ਦੇ ਧਾਰਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਰੂਪੀ ਪਤੀ ਨੂੰ ਵਸ ਵਿਚ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।
ਹੁਣ ਆਚਾਰਿਆ ਸ੍ਰੀ ਪਦਮ ਜਿਨੇਸ਼ਵਰ ਸੂਰੀ ਜੀ ਸਭ ਕਾਰਜ ਸਿੱਧ ਕਰਨ
ਦਾ ਗੁਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ।
पत्थावे जंपिज्जइ सम्माणिज्जइ खलोवि बहु मज्झे । नज्जइ सपरविसे सो सथलत्या तस्स सिझंति ।।१९ ।।
23
