________________
ਪੰਜ ਇੰਦਰੀਆਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਦਾ ਫਲ :
ਹੇ ਤਰਨਹਾਰ ਜੀਵੋ ! ਉਨ੍ਹਾਂ ਇੰਦਰੀਆਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਵੱਸ ਵਿਚ ਕਰੋ। ਇਹ ਇੰਦਰੀਆਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਕਿਹੜੇ ਤੱਤਾਂ ਦਾ ਨਾਂ ਹੈ, ਜੋ ਮਹਾਨਤਾ, ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਾ ਖ਼ਾਤਮਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਨਿਆਂ ਦਾ ਨਾਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਬੁੱਧੀ ਨੂੰ ਨਾ ਕਰਨਯੋਗ ਕੰਮ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਮਿੱਥਿਆ (ਗਲਤ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਪ੍ਰੇਮ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਵਿਵੇਕ ਦੇ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਾਤਮਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਕਸ਼ਟਾਂ ਤੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਦਾ ਘਰ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇੰਦਰੀਆਂ ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
(70) | ਹੇ ਸਾਧੂ ! ਤੂੰ ਮੌਨ ਚੁੱਪ ਧਾਰਨ ਕਰਕੇ ਘਰ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦੇ। ਹਿਣ ਕਰਨਯੋਗ ਜੋ ਯੋਗਤਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰ। ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਘੁੰਮੋ। ਜਿਨੇਂਦਰ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਰਾਹੀਂ ਫੁਰਮਾਏ ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰ। ਤਪੱਸਿਆ ਕਰ। ਇੰਦਰੀਆਂ ਨੂੰ ਜਿੱਤਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ। ਜੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਇੰਦਰੀਆਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਨੂੰ ਅਧੀਨ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਜੋ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰੋਗੇ, ਉਸ ਦਾ ਹਾਲ ਸੁਆਹ ਵਿਚ ਪਾਈ ਆਹੂਤੀ ਵਰਗਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਜਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਇੱਕ ਜਗ੍ਹਾ ਅੱਗ ਲੱਗ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਤੇਜ ਹਵਾ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਵਿਚ ਇਹ ਅੱਗ ਸਾਰੇ ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਫੈਲ ਕੇ ਜੰਗਲ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੰਜ ਇੰਦਰੀਆਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾਏ ਬਿਨਾਂ ਸਾਰੇ ਧਰਮ ਕਰਮ ਬੇਕਾਰ ਹਨ।
(71) ਪੰਜ ਇੰਦਰੀਆਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਵੱਸ਼ ਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਆਪਣੀ ਆਤਮਾ ਦਾ ਬੁਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਇੰਦਰੀਆਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇ ਸ਼ਕਤੀ, ਧਰਮ ਰੂਪੀ ਧੁਰੀ ਦਾ ਨਾਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਹੈ, ਜੋ ਗਿਆਨ ਆਦਿ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਢਕਣ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਕਸ਼ਟਾਂ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਵਿਚ ਵਿਸਥਾਰ