________________
(25)
ਅਹਿੰਸਾ ਦਾ ਮਹੱਤਵ :
ਦੂਸਰੇ ਸੰਪੂਰਨ ਦੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਛੁਡਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਜੀਵਾਂ ਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਰਹਿਮ (ਦਿਆ) ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਪੁੰਨ ਦੇ ਖੇਲ ਖੇਲ੍ਹਣ ਦਾ ਇਹੋ ਠਿਕਾਣਾ ਹੈ। ਪਾਪ ਰੂਪੀ ਕਰਮਾਂ ਦੀ ਧੂੜ ਨੂੰ ਨਾਸ਼ ਕਰਨ ਵਿਚ ਹਵਾ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈ। ਸੰਸਾਰ ਰੂਪੀ ਸਮੁੰਦਰ ਨੂੰ ਪਾਰ ਹੋਣ ਵਿਚ ਕਿਸ਼ਤੀ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਦੁੱਖ ਰੂਪੀ ਅੱਗ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨ ਵਿਚ ਠੰਡੇ ਬੱਦਲਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਲਕਸ਼ਮੀ ਨੂੰ ਬੁਲਾਉਣ ਵਿਚ ਦਾਸੀ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ (ਦਿਆ) ਹੈ। ਇਹੋ ਰਹਿਮ ਸਵਰਗ ਰੂਪੀ ਮਹਿਲ ਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਲਈ ਪੌੜੀ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈ। ਇਹੋ ਰਹਿਮ ਦੁਰਗਤਿ ਵਿਚ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਜੀਵਾਂ ਲਈ ਤੋਪ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਜੀਵਾਂ ਤੇ ਨਿਸ਼ਚੈ ਹੀ ਰਹਿਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਕ ਰਹਿਮ ਕਰਨ ਨਾਲ ਹੀ ਸਮੁੱਚੇ ਦੁੱਖਾਂ ਦਾ ਖ਼ਾਤਮਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮੁਕਤੀ ਰੂਪੀ ਸਹੇਲੀ ਨਾਲ ਮੇਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦੁਰਗਤਿ ਨੂੰ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਦਰਵਾਜੇ ਕੀਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਸਾਰੇ ਜੀਵਾਂ ਤੇ ਦਿਆ ਕਰੋ। ਦਿਆ ਧਰਮ ਦੀ ਜੜ੍ਹ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਆਪਣੇ ਤੇ ਪਰਾਏ ਜੀਵਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਆ ਰੱਖੋ। ਦਿਆ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕੋਈ ਜੀਵ ਸੁੱਖ ਅਤੇ ਸੰਪਤੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ।
(26)
ਹੇ ਜੀਵੋ ! ਲਗਾਤਾਰ ਪ੍ਰਾਣੀ ਮਾਤਰ 'ਤੇ ਦਿਆ (ਹਿਮ) ਕਰੋ। ਹਿੰਸਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਤਾਂ ਪਾਪ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਪੱਥਰ ਪਾਣੀ ਤੇ ਤੈਰਨ ਲੱਗ ਜਾਣ ਤਾਂ ਕੋਈ ਅਚੰਭਾ ਨਹੀਂ, ਜੇ ਸੂਰਜ ਪੂਰਬ ਦਿਸ਼ਾ ਛੱਡ ਕੇ ਪੱਛਮ ਦਿਸ਼ਾਂ ਵੱਲ ਨਿਕਲ ਪਵੇ ਤਾਂ ਵੀ ਅਚੰਭਾ ਨਹੀਂ, ਜੇ ਜ਼ਮੀਨ ਆਪਣੀ ਥਾਂ ਤੋਂ ਹਿੱਲ ਕੇ ਪਾਤਾਲ ਵਿਚ ਚਲੀ ਜਾਵੇ ਜਾਂ ਉਪਰ ਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਵੀ ਹਿੰਸਾ ਰਾਹੀਂ ਪੁੰਨ ਉਤਪੰਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ।
