________________
ਮੋਹ ਰੂਪੀ ਹਨੇਰੇ ਕਾਰਨ ਜਿਸ ਦੀ ਬੁੱਧੀ ਢੱਕੀ ਗਈ ਹੈ, ਅਜਿਹੇ ਮੇਰੇ ਆਤਮਾ! ਇਹ ਇੰਦਰੀਆਂ ਰੂਪੀ ਠੱਗ ਤੈਨੂੰ ਅੱਗੇ ਕਰਕੇ ਅਪਣਾ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ਹੇ ਮੂਰਖ! ਤੈਨੂੰ ਇਕਲੇ ਨੂੰ ਹੀ ਨਰਕ ਵਿੱਚ ਛੇਦਨ, ਭੇਦਨ ਅਤੇ ਕੱਟਨ ਜੇਹੇ ਕਸ਼ਟ ਦਾ ਦੁੱਖ ਸਹਿਨਾ ਪਵੇਗਾ ਜਿਸ ਦਾ ਵਰਨਣ ਕਰਨਾ ਅਸੰਭਵ ਹੈ। ॥25॥
ਹੇ ਭਰਾ ਰੂਪੀ ਹਿਰਦੇ! ਜਿਵੇਂ ਪਾਗਲ ਹਾਥੀ ਅੰਕੁਸ਼ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨਾ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ, ਵੇਲ ਨੂੰ ਜੜ ਤੋਂ ਪੁੱਟ ਸੁਟਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਤੂੰ ਵੀ ਪਾਗਲਪਨ ਦੇ ਵਸ਼ ਗੁਰੂਆਂ ਦੇ ਵਚਨਾ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਸ਼ਰਮ ਨੂੰ ਦੂਰ ਸੁੱਟ ਦਿਤਾ ਹੈ। ਇੰਜ ਲਗਦਾ ਹੈ, ਕੀ ਤੂੰ ਵਿਚਾਰ ਦੇ ਰਾਹ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਉੱਤਰ ਗਿਆ ਹੈਂ ਤਾਂ ਵੀ ਤੈਨੂੰ ਆਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕੀ ਥੋੜੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਤੈਨੂੰ ਤੇਰੇ ਬੁਰੇ ਆਚਰਨ ਦਾ ਫਲ ਭੋਗਨਾ ਪਵੇਗਾ। | 26 |
ਹੇ ਹਿਰਦੇ! ਤੂੰ ਅਪਣੀ ਇੱਛਾ ਅਨੁਸਾਰ ਸੋਚਦਾ ਹੈਂ ਕੀ, “ਇਹ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਜੀਵ ਅੱਡ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਭਟਕਦਾ ਹੈਂ। ਪੁੰਨ ਪਾਪ ਦਾ ਫਲ ਭੋਗਦਾ ਹੈਂ, ਪਰ ਮੈਂ ਇਹ ਕਿੱਥੇ ਵੇਖਾਂਗਾ”। ਪ੍ਰੰਤੂ ਹੇ ਠੱਗ ! ਤੇਰੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਕਲਪਾਂ ਅਤੇ ਸਭ ਇੱਛਾਵਾਂ ਦਾ ਫਲ ਨਿਰਦੇਈ, ਪਰਮਾ ਧਰਮੀ (ਨਰਕ ਵਿੱਚ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਦੇਵਤੇ) ਦੇ ਕੋਲ ਜਾਣ ਸਮੇਂ ਜ਼ਰੂਰ ਮਿਲੇਗਾ। ॥27॥
ਹੇ ਚਿਤ! ਤੂੰ ਸੁੰਦਰ ਔਰਤਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਰਾਗ ਦਾ ਹੋਂਸਲਾ ਕਿਉਂ ਕਰਦਾ ਹੈਂ? ਹਮੇਸ਼ਾ ਮਹਾਂ ਚਿੱਕੜ ਰੂਪੀ ਅੱਠ ਕਰਮਾਂ ਨਾਲ ਲਿਬੜੀ ਤੇਰੀ ਆਤਮਾ ਦੇ ਸਹਿਜ, ਨਿਰਮਲ ਸਵਰੂਪ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ, ਭਰਾ ਅਤੇ ਪੁੱਤਰ ਆਦਿ ਸਾਰੇ ਮਤਲਬੀ ਹਨ, ਅਜਿਹਾ ਜਾਣਕੇ ਤੂੰ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਅਨੁਰਾਗ ਨਾ ਕਰ। ॥28॥
“ਹੇ ਆਤਮਾ! ਰੱਖਿਆ ਰਹਿਤ, ਪੀੜਤ ਅਤੇ ਕਿੱਥੇ ਜਾਣਾ ਹੈ”। ਅਜਿਹਾ ਵਿਚਾਰ ਕੇ ਹਰ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਚੰਚਲ ਅੱਖਾਂ ਘੁੰਮਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਅਤੇ ਅੰਤ ਸਮੇਂ ਯਮ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਗਿਰਦੇ ਹੋਏ, ਸਭ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੱਖ ਵੇਖਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਵੀ ਮੋਹ ਵਿੱਚ ਅੰਨੇ! ਜੀਵ ਜ਼ਹਿਰ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਸਭ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਸੰਗ ਸਾਥ ਤਿਆਗ ਕੇ ਕਿਸੇ ਪਰਵੱਤ ਸ਼ਿਖਰ ਜਾਂ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਜਾਕੇ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਉੱਚਾ ਕਰਕੇ ਤੱਪ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ॥29॥
6
