________________
-
ਸਮਣ ਸੂਤਰ ਰਹਿਤ, ਅਮੂਰਤ, ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ, ਅਵਗਾਹ (ਥਾਂ ਘੇਰਨ ਵਾਲਾ) ਕਿਹਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਅਤੇ ਅਲੋਕ ਦੇ ਭੇਦ ਪੱਖੋਂ ਆਕਾਸ਼ ਦਰੱਵ ਦੋ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਹੈ।
(636)ਇਹ ਲੋਕ ਜੀਵ ਅਤੇ ਅਜੀਵ ਵਾਲਾ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਅਜੀਵ ਦਾ ਇਕ ਦੇਸ਼ ਹਿੰਸਾ) ਕੇਵਲ ਆਕਾਸ਼ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਅਲੋਕ ਆਖਦੇ ਹਨ।
(637)ਸਪਰਸ਼, ਗੰਧ, ਰਸ ਅਤੇ ਰੂਪ ਤੋਂ ਰਹਿਤ, ਗੁਰੂ (ਹਲਕਾ ਲਘੁ (ਛੋਟਾ) ਆਦਿ ਗੁਣਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਅਤੇ ਵਰਤ ਨਾ (ਵੀਤਨਾ) ਲੱਛਣ ਵਾਲਾ ਦਰੱਵ ਕਾਲ ਹੈ।
(638)ਜੀਵ ਅਤੇ ਪੁਦਰਾਲਾਂ ਵਿਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪਰਿਵਰਤਨ ਜਾਂ ਪਰਿਆਏ ਵੀ ਕਾਲ ਦਰਵ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਰਿਨਮਣ (ਬਦਲਣ ਵਿਚ ਕਾਲ ਦਰੱਵ ਹੀ ਸਹਾਰੇ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਨਿਸ਼ਚੈ ਕਾਲ ਦੇ ਲੱਛਣ ਹਨ।
(639)ਵੀਰਾਗ ਦੇਵ ਨੇ ਫੁਰਮਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਵਿਵਹਾਰ ਪੱਖੋਂ ਕਾਲ ਦੇ ਸਮਾਂ, ਆਵਲੀ, ਉਛਵਾਸ, ਪ੍ਰਾਣ, ਸਤੋਕ ਆਦਿ ਅਨੇਕਾਂ ਰੂਪ ਹਨ!
(640)ਅਣੂ ਅਤੇ ਸਕੰਧ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਪੁਦਰਾਲ ਦਰੱਵ ਦੋ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਹੈ। ਸਕੰਧ ਛੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਦੋ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਹੈ। 91) ਕਾਰਨ ਪ੍ਰਮਾਣੂ (2) ਕਾਰਯ ਪ੍ਰਮਾਣੂ
(641)ਸਕੰਧ ਪੁਦਰਾਲ ਛੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਹੈ : (1) ਅਤਿ ਸਬੂਲ (2) ਸਥੂਲ (3) ਸਥੂਲ ਸੂਖਮ (4) ਸੂਖਮ ਸਥੂਲ (5) ਸੂਖਮ (6)
128
