________________
ਨਾ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਸਾਧੂ ਅਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਜਾਗਦਾ ਹੋਇਆ ਕਰਮ ਵਹਾਅ ਨੂੰ ਰੋਕਦਾ ਹੈ। 7-8॥
“ਜੀਭ ਮਿੱਠੇ ਜਾਂ ਕੋੜੇ ਰਸ ਨੂੰ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਸਾਧੂ ਮਿੱਠੇ ਰਸ ਪ੍ਰਤੀ ਮੋਹ ਨਾ ਕਰੇ ਅਤੇ ਕੋੜੇ ਰਸ ਪ੍ਰਤੀ ਦਵੇਸ਼ ਨਾ ਕਰੇ। ਰਸ ਪ੍ਰਤੀ ਦਵੇਸ਼ ਨਾ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਸਾਧੂ ਅਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਜਾਗਦਾ ਹੋਇਆ ਕਰਮ ਵਹਾਅ ਨੂੰ ਰੋਕਦਾ ਹੈ। 9-10॥
“ਚਮੜੀ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਕੋਮਲ ਜਾਂ ਕਠੋਰ ਛੋਹ ਦਾ ਗਿਆਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਸਾਧਕ ਕੋਮਲ ਸਪਰਸ਼ ਪ੍ਰਤੀ ਮੋਹ ਨਾ ਰੱਖੇ ਅਤੇ ਕਠੋਰ ਸਪਰਸ਼ ਪ੍ਰਤੀ ਦਵੇਸ਼ ਨਾ ਕਰੇ। ਸਪਰਸ਼ ਪ੍ਰਤੀ ਦਵੇਸ਼ ਨਾ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਸਾਧੂ ਅਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਜਾਗਦਾ ਹੋਇਆ ਕਰਮ ਵਹਾਅ ਨੂੰ ਰੋਕਦਾ ਹੈ। 11-12॥
“ਬੇਕਾਬੂ ਪੰਜ ਇੰਦਰੀਆਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਆਤਮਾ ਦੇ ਲਈ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਜਨਮ ਮਰਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਨਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਇਹੋ ਇੰਦਰੀਆਂ ਠੀਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸੰਜਮ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਨਿਰਵਾਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਨਦੀਆਂ ਹਨ।॥13॥
“ਬੇਕਾਬੂ ਬਣੀਆਂ ਇੰਦਰੀਆਂ ਕਾਰਨ ਆਤਮਾ ਧੱਕੇ ਨਾਲ ਗੱਲਤ ਰਸ਼ਤੇ ਤੇ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਬੇਕਾਬੂ ਦਾ ਸਾਰਥੀ ਵਿਕਟ ਰਾਹ ਤੇ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੁਨੀ ਸੰਜਮੀ ਇੰਦਰੀਆਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਪ੍ਰਤੀ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਜਿਵੇਂ ਸਿਖਿਅਤ ਘੋੜੇ ਦਾ ਸਾਰਥੀ ਠੀਕ ਰਾਹ ਤੇ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 14-15॥
“ਸਾਧੂ ਪਹਿਲਾਂ ਮਨ ਤੇ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕਰੇ, ਫਿਰ ਵਿਵੇਕ ਰੂਪੀ ਹਾਥੀ ਤੇ ਚੜ੍ਹਕੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਸੱਜਕੇ ਬਹਾਦਰਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇੰਦਰੀਆਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣੇ ਅਤੇ ਕਾਬੂ ਕਰੇ”। ॥16॥
[75]