________________
“ਜਨਮ, ਬੁਢਾਪਾ, ਮੋਤ, ਸੋਗ, ਅਭਿਮਾਨ ਅਤੇ ਅਪਮਾਨ ਸਾਰੇ ਆਤਮਾ ਦੇ ਅਗਿਆਨ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਹਨ। ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਵਿਸ਼ ਬੈਲ (ਜਹਿਰ) ਅਗਿਆਨ ਦੇ ਪਾਣੀ ਰਾਹੀਂ ਸਿੰਜੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ॥3॥
ਅਗਿਆਨ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਮੈਂ ਦੁਖ ਜਾਲ ਵਿੱਚ ਫਸਕੇ ਜਨਮ ਜੋਨੀ ਦੇ ਡਰ ਤੋਂ ਘੁੰਮਦੇ ਹੋਏ, ਲੰਬੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਭਰਮਨ ਕੀਤਾ। ॥4॥
“ਪਤੰਗੇ ਦਾ ਦੀਪਕ ਤੇ ਜਲਨਾ, ਕੋਸੀਕਾਰ (ਰੇਸ਼ਮ ਦਾ) ਕੀੜੇ ਦਾ ਬੰਧਨ ਅਤੇ ਕਿੱਪਾਕ ਫਲ ਦਾ ਖਾਣਾ ਅਗਿਆਨ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦਾ ਹੈ। ॥5॥
“ਅਗਿਆਨ ਦੇ ਵੱਸ਼ ਵਿੱਚ ਸ਼ੇਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਦੂਸਰੇ ਸ਼ੇਰ ਦੀ ਛਾਂ ਵੇਖਕੇ ਖੂਹ ਵਿੱਚ ਕੁੱਦ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਮੌਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ॥6॥
“ਅਗਿਆਨ ਦੇ ਵੱਸ਼ ਸ਼ੇਰ ਅਤੇ ਸੱਪ ਪੰਜੇ ਦੀ ਪਕੜ ਅਤੇ ਡੰਗ ਕਾਰਨ ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਗਏ”। ॥7॥
“ਉਹ ਸੁਪਰਿਆ ਦੀ ਮਾਂ ਭਦਰਾ ਅਗਿਆਨ ਦੇ ਵੱਸ਼ ਵਿੱਚ ਪੈ ਕੇ ਮੋਹ ਜਾਲ ਵਿੱਚ ਫਸਦੀ ਹੈ, ਸਿਟੇ ਵਜੋਂ ਮਾਤਾ ਉਸੇ ਦੁਖ ਤੋਂ ਗੁੱਸੇ ਹੋਕੇ ਉਸੇ ਨੂੰ ਖਾ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ॥8॥
“ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਰਚਨਾ, ਸੰਜੋਗ ਮਿਲਣਾ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆ ਦੀ ਸਾਧਨਾ ਅਗਿਆਨ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਇਹਨਾਂ ਸਾਰੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਸਕਦੀ।
॥9॥
“ਦਵਾਈਆਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਨ ਅਤੇ ਵਿਵਸਥਾ, ਸੰਜੋਗਾਂ ਦਾ ਮੇਲ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਵਾਂ ਦੀ ਸਾਧਨਾ ਗਿਆਨ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਸੰਭਵ ਹੈ। 10॥
ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਗਾਥਾਪਤੀ ਪੁੱਤਰ ਤਰੂਨ ਅਰਹਤ ਰਿਸ਼ੀ ਨੇ ਆਖਿਆ ਹੈ।
************
[48]