________________
ਚੋਦ੍ਰਵਾਂ ਅਧਿਐਨ (ਵਾਹੁਕ ਅਰਹਤ ਰਿਸ਼ਿ ਭਾਸ਼ਿਤ)
“ਠੀਕ ਗੱਲ ਵੀ ਜੇ ਕੋਈ ਗਲਤ ਵਿਚਾਰ ਨਾਲ ਹੈ ਤਾਂ ਤੱਥ (ਪ੍ਰਮਾਣ) ਰੂਪ ਨਹੀਂ ਹੈ” ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਵਾਹੁਕ ਅਰਹਤ ਰਿਸ਼ਿ ਨੇ ਆਖਿਆ ਹੈ।
“ਅਪਣੇ ਰਾਹੀਂ ਰਾਜਾ ਅਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕਦੇ ਕਸਨ ਤੇ ਵੀ ਕਸਿਆ ਨਹੀਂ ਅਖਵਾਉਂਦਾ ਪਰ ਇਕ ਸੇਠ ਅਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕਸਨ ਤੇ ਕਸਿਆ ਅਖਵਾਉਂਦਾ ਹੈ”।
“ਇਹ ਅਨੁਯੋਗ ਨੂੰ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹਿਦਾ ਹੈ, “ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਦੋਹਾਂ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਰਹਿੰਦਾ ਹੋਇਆ ਸ਼ਮਣ (ਜੈਨ ਸਾਧੂ) ਅਤੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਇਸ ਲੋਕ ਵਿੱਚ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਰਲੋਕ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਾ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ ਦੋਹਾ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਅਪ੍ਰਤਿਸਠਾ ਹੈ ਪਰ ਉਹ ਪੱਕੀ ਨਹੀਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਲੋਕ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਾ ਨਹੀਂ ਪਾਉਂਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਦੋਵੇ ਹੀ ਅਸਾਸਵਤ ਹਨ। ਕਾਮਨਾ ਰਹਿਤ ਵਾਹੁਕ ਨੇ ਅਕਾਮ ਤੱਪ ਕੀਤਾ ਅਕਾਮ ਮੌਤ ਨਾਲ ਮਰ ਕੇ ਪਿਛਲੇ ਕਰਮਾ ਦੇ ਵੱਸ ਹੋਕੇ ਨਰਕ ਵਿੱਚ ਗਿਆ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਉਹ ਮਨੁਖ ਲੋਕ ਵਿੱਚ ਜਨਮ ਲੈ ਕੇ ਕਾਮਨਾ ਰਹਿਤ ਦਿਖਿਆ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਾਮਨਾ ਰਹਿਤ ਤੱਪ ਕਰਦਾ ਹੈ ਸਾਰੇ ਅਤੇ ਨਿਸ਼ਕਾਮ ਸਾਧਨ ਕਰਕੇ ਨਿਸ਼ਕਾਮ ਸਿਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ”।
“ਜੋ ਸਾਧਕ ਕਾਮਨਾ ਰਹਿਤ ਹੋ ਕੇ ਸਾਧੂ ਬਨਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਮਨਾ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਰੱਖ ਕੇ ਹੀ ਤਪਸਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ ਉਹ ਕਾਮਨਾ ਕਾਰਨ ਨਰਕ ਨੂੰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਦੁਸਰੇ ਪਾਸੇ ਅਪਣੀ ਇੱਛਾ ਨਾਲ ਤੱਪ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਸਕਾਮ ਮੌਤ ਭਾਵ ਅਪਣੀ ਇੱਛਾ ਨਾਲ ਮੌਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਕੇ (ਸਮਾਧੀ ਮਰਨ) ਰਾਹੀ ਉਸ ਦੀ ਆਤਮਾ ਸਿੱਧ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ”।
[32]
