________________
ਸਤਵਾਂ ਅਧਿਐਨ (ਕੁਰਮਾ ਪੁਤਰ ਰਿਸ਼ਿ ਭਾਸ਼ਿਤ) “ਸਾਰਾ ਸੰਸਾਰ ਦੁਖਾਂ ਵਾਲਾ ਹੈ ਉਤਸੁਕਤਾ ਕਾਰਨ ਦੁਖੀ ਹੋਇਆ ਮਨੁਖ ਔਖੀ ਸਾਧਨਾ ਕਰਕੇ ਤੱਪ ਰਾਹੀਂ ਸਾਰੇ ਦੁਖਾਂ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ਕਰਦਾ ਹੈ”। ॥1॥
“ਇਸ ਲਈ ਦੁਖੀ ਆਦਮੀ ਬਹਾਦਰੀ ਨਾਲ ਦੁਖਾਂ ਨੂੰ ਸਹਿਨ ਕਰੇ” ਕਰਮਾ ਪੁਤਰ ਅਰਹਤ ਰਿਸ਼ਿ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਆਖਦੇ ਹਨ। ॥2॥
“ਤੱਪ ਸੰਜਮ ਦੀ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਵੀ, ਸੰਸਾਰਕ ਲੋਕਾ ਦੇ ਧੰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਫੰਸੀਆ ਸਾਧੂ ਆਤਮ ਕਲਿਆਣ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। ॥3॥
ਆਲਸ ਵੱਸ ਵੀ ਕੋਈ ਮਨੁੱਖ ਉਤਸੁਕਤਾ-ਇੱਛਾ ਦੇ ਰਾਹ ਤੇ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਨਾਲ ਵੀ ਉਹ ਸੁਖੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਸ਼ਰਦਾਵਾਨ ਸਹੀ ਮਹਿਨਤ ਕਰੇ ਤਾਂ ਜ਼ਰੂਰ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ॥4॥
“ਪ੍ਰਮਾਦ (ਅਨਗਿਹਲੀ) ਜਨਮ - ਮੋਤ ਦੇ ਬੰਧਨ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਾਣੀਆਂ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਸ਼ਰੇਸ਼ਟ ਗੁਣਵਾਨ ਆਤਮਾ, ਸ਼ਰੇਸ਼ਟ ਅਰਥ ਦੇ ਲਈ ਹੀ ਸ਼ਕਤੀ (ਸੰਜਮ) ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜੀਵਨ ਗੁਜਾਰੇ”। ॥5॥
“ਸਾਧਕ ਕਾਮ ਨੂੰ ਅਕਾਮ ਬਣਾ ਕੇ, ਭਾਵ ਕਾਮ ਤੇ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕਰਕੇ ਘੁੰਮੇ, ਪਾਪ ਤੱਦ ਹੀ ਧੁਲਦੇ ਹਨ। ਗਿਆਨ ਪੂਰਕ ਜਾਣ ਕੇ ਤਿਆਗ ਦੇਵੇ ਅਤੇ ਸੰਜਮੀ ਜੀਵਨ ਗੁਜਾਰੇ ॥
ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਕੁਰਮਾ ਪੁਤਰ ਅਰਹਤ ਰਿਸ਼ੀ ਨੇ ਆਖਿਆ।
[15]
