________________
ਇਕਤਾਲੀਵਾਂ ਅਧਿਐਨ (ਇੰਦਰਨਾਗ ਅਰਹਤ ਰਿਸ਼ਿ ਭਾਸ਼ਿਤ)
“ਜੋ ਆਤਮਾ ਅਪਣੇ ਕੰਮ ਧੰਦੇ ਲਈ ਵਿਖਾਵਾ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਤਪਸਿੱਆ ਨੂੰ ਅਪਵਿੱਤਰ ਕਰਕੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦਾ ਇੱਕਠ ਕਰਦੀ ਹੈ। ॥1॥
“ਉਹਨਾਂ ਕਾਮਨਾ ਸਹਿਤ ਤੱਪ ਕਰਨਾ ਵਾਲੀਆਂ ਦਾ ਤੱਪ ਖਰਿਦੇ ਹੋਏ ਤੱਪ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਜੀਵਨ ਵਿਕੀਆਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਕ੍ਰਿਆਵਾਂ ਦੁਸ਼ਟਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਨ। ਉਹ ਮੋਹ ਮਮਤਾ ਵਿੱਚ ਫਸੇ ਠੱਗ ਹਨ”। ॥2॥
“ਉਜਾੜ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਗਲੇ ਦੇ ਛੇਦ ਹੋਣ ਤੇ ਮਗਰ ਮੱਛ ਕਸ਼ਟ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਇਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਨਾ ਵੇਖਣ ਵਾਲਾ ਮਾੜੀ ਬੁੱਧੀ ਕਾਰਨ ਦੁੱਖਾਂ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਦਾ ਹੈ। ॥3॥
“ਜਿਵੇਂ ਮਗਰ ਮੱਛ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਸਮੁੰਦਰੀ ਤੱਟ ਦੀ ਘਾਹ ਵਿੱਚ ਫਸ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਮੋਹ ਰੂਪੀ ਪਹਿਲਵਾਨ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਤ ਮਨੁੱਖ ਕੇਵਲ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਸੁੱਖ ਭਾਲਦਾ ਹੈ ॥4॥
“ਜਿਵੇਂ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ ਹਾਥੀ ਜਲਧਾਰਾ ਵਿੱਚ ਫਸ ਦੀਨ ਦੁਰਵਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਭੋਜਨ ਨਾਲ ਹੀ ਸੰਬਧ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ ਮਨੁੱਖ ਚੰਗਾ ਮਾੜਾ ਨਾ ਪਛਾਨਦਾ ਹੋਇਆ ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ॥5॥
“ਘੀ ਦੇ ਘੜੇ ਵਿੱਚ ਪਈ ਮੱਖੀ ਬੇਵਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਮੌਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸ਼ਹਿਦ ਦੇ ਲਈ ਦਰਖਤ ਦੇ ਮੂਹਰਲੇ ਟਾਹਨੀ ਤੇ ਹੱਥ ਪਾਉਂਣ ਵਾਲਾ ਪਾਣੀ ਸੋਚਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਸ਼ਹਿਦ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਾਂਗਾ ਪਰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਸੋਚਦਾ ਕਿ ਮੈਂ ਗਿਰ ਜਾਵਾਂਗਾ”। ॥6॥
“ਮਾਸ ਦਾ ਇੱਛਕ ਮਗਰਮੱਛ ਅਪਣਾ ਭੋਜਨ ਖੋਜਦਾ ਹੈ। ਮਾਸ ਇੱਛੁਕ ਅਤੇ ਚਰਿਤਰ ਭਰਿਸ਼ਟ ਮਨੁੱਖ ਇਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਪ੍ਰਾਣੀਆਂ ਦੀ ਹਿੰਸਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ॥7॥
[105]
