________________
ਦੂਸਰਾ ਤੋਂ ਦਸਵੀਂ ਤੱਕ ਅਧਿਐਨ “ਹੇ ਭਗਵਾਨ! ਸਿੱਧ ਗਤਿ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ, ਮਣ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਨੇ ਜੇ ਨਿਰਯਾਵਲੀਕਾ ਸੂਤਰ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਅਧਿਐਨ ਦਾ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਅਰਥ ਫਰਮਾਇਆ ਹੈ ਤਾਂ “ਹੇ ਭਗਵਾਨ! (ਮੋਕਸ਼ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਨੇ) ਦੂਸਰੇ ਅਧਿਐਨ ਦਾ ਕਿ ਅਰਥ ਫਰਮਾਈਆ ਹੈ?”
“ਹੇ ਜੰਬੂ ! ਉਸ ਕਾਲ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਚੰਪਾ ਨਾਂ ਦੀ ਨਗਰੀ ਸੀ। ਉਸ ਨਗਰੀ ਵਿਚ ਪੁਰਨਭੱਦਰ ਨਾਂ ਦਾ ਚੇਤਯ ਸੀ। ਉਸ ਨਗਰੀ ਦਾ ਰਾਜਾ ਸ਼੍ਰੇਣਿਕ (ਬਿਵਸਾਰ) ਦੀ ਪਤਨੀ ਰਾਜਾ ਕੋਣਿਕ ਦੀ ਛੋਟੀ ਮਾਂ ਸੁਕਾਲੀ ਰਾਣੀ ਸੀ, ਜੋ ਸ਼ਰੀਰ ਪਖੋਂ ਸੋਹਲ ਤੇ ਸੁੰਦਰ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੁਕਾਲ ਸੀ, ਉਹ ਵੀ ਸੋਹਲ, ਸੁੰਦਰ ਤੇ ਸਕੁਮਾਲ ਸੀ। ਉਹ ਸਕਿਲ ਕੁਮਾਰ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਤਿੰਨ ਤਿੰਨ ਹਜਾਰ ਹਾਥੀ, ਘੋੜੇ, ਰੱਥ ਤੇ ਤਿੰਨ ਕਰੋੜ ਪੈਦਲ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨਾਲ, ਰਾਜਾ ਕੋਣਿਕ ਦੇ ਰੱਥ ਮੁਸਲ ਸੰਗਰਾਮ ਵਿਚ ਲੜਨ ਆਇਆ। ਉਹ ਵੀ ਕਾਲ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀ ਫੋਜ਼ ਨਸ਼ਟ ਹੋਣ ਤੇ ਮਰਕੇ ਕਾਲ ਕੁਮਾਰ ਵਾਲੀ ਨਰਕ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਵੀ ਉੱਥੋਂ ਨਿਕਲ ਕੇ ਮਹਾਵਿਦੇਹ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਜਨਮ ਲਵੇਗਾ ਤੇ ਕਾਲ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਿੱਧ- ਬੁੱਧ ਮੁਕਤ ਹੋਵੇਗਾ। | ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਪਹਿਲੇ ਅਧਿਐਨਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਾਕੀ ਅੱਠ ਅਧਿਐਨਾ ਦਾ ਅਰਥ ਇਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਹੈ। ਫਰਕ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮਾਤਾਵਾਂ ਦਾ ਨਾਂ ਕੁਮਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਉੱਪਰ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਅਧਿਐਨਾ ਦਾ ਨਿਕਸ਼ੇਪ ( ਸ਼ੁਰੂ) ਪਹਿਲੇ ਅਧਿਐਨ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈ। ॥1॥
- 47 -
