________________
ਵਚਨ ਰਾਹੀਂ “ਜੋ ਜੋ ਭਗਵਾਨ ਆਖਦੇ ਹੋ ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਹੈ। ਇਹੋ ਸਚਾਈ ਹੈ। ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ ! ਇਹੋ ਸੱਚ ਹੈ। ਹੇ ਭਗਵਾਨ! ਆਪ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਸ਼ੱਕ ਰਹਿਤ ਹੈ, ਬੇਹਤਰ ਹੈ ਮੈਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਹੇ ਭਗਵਾਨ! ਇਹ ਮਹਾਨ ਫੁੱਲ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਹੇ ਭਗਵਾਨ! ਜਿਵੇਂ ਆਪ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ ਹੈ ਉਹ ਸਭ ਸਹੀ ਹੈ” ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਵਿਰੋਧ ਤਿਆਗ ਕੇ ਭਗਤੀ ਕਰਨਾ ਵਚਨ ਭਗਤੀ ਹੈ। ਮਨ ਰਾਹੀਂ ਉਤਸਾਹ ਉਤਪੰਨ ਕਰਕੇ ਧਰਮ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਧਰਮ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਤੇਜੀ ਕਰਨਾ ਮਨ ਭਗਤੀ ਹੈ। ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦਾ ਉਪਦੇਸ ਦਾ ਸਾਰ:
“ਲੋਕ- ਅਲੋਕ’’ ਜੀਵ, ਅਜੀਵ, ਬੰਧ, ਮੋਕਸ਼, ਪੁੰਨ, ਪਾਪ, ਆਸ਼ਰਵ, ਸੰਵਰ, ਬੇਦਨਾ, ਨਿਰਜਰਾ, ਅਰਿਹੰਤ, ਚੱਕਰਵਰਤੀ, ਬਲਦੇਵ, ਵਾਸਦੇਵ, ਨਰਕ ਤੇ ਨਾਰਕੀ, ਪਸ਼ੂ ਯੋਨੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਜੀਵ, ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ, ਰਿਸ਼ੀ, ਦੇਵ, ਦੇਵ ਲੋਕ, ਸਿੱਧੀ, ਸਿੱਧ ਪਰਿਨਿਵਾਨ, ਬਾਰੇ ਵਿਸ਼ਥਾਰ ਨਾਲ ਉਪਦੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਛੁਟ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਨੇ ਸਾਧੂਆਂ ਲਈ ਪੰਜ ਮਹਾਂ ਵਰਤ ਪੰਜ ਸਮਤੀ ਤਿੰਨ ਗੁਪਤੀ ਅਤੇ ਸਮਾਚਾਰੀ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਦਿਤਾ ਘਰਿਸ਼ਤ ਲਈ 12 ਵਰਤਾਂ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ।
- 46 -