________________
ਵਚ ਸੱਤ ਹੈ ਤੇ ਪਰਾਏ ਪੁਤਰ ਦੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਤੋਂ ਪਿਤਾ, ਪਿਤਾ ਰੂਪ ਵਿਚ ਅਤ ਹੈ । ਉਹ ਪਰਾਏ ਪੁਤਰ ਦੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਤੋਂ ਪਿਤਾ ਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਸੰਸਾਰ ਦਾ ਪਿਤਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਤੇ ਇਹ ਅਸੰਭਵ ਹੈ । ਤੁਹਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਘੁਮਿਆਰ ਹੈ । ਕੋਈ ਉਸਨੂੰ ਘੁਮਿਆਰ ਆਖਦਾ ਹੈ । ਜੇ ਉਹ ਆਖੇ ਕਿ ਮੈਂ ਘੁਮਿਆਰ
ਹਾਂ । ਸੁਨਿਆਰ ਨਹੀਂ, ਤਾਂ ਕੀ ਉਹ ਗਲਤ ਹੈ ? | ਘੁਮਿਆਰ ਦੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਤੋਂ ਉਹ ਸੱਤ ਤੇ ਸੁਨਿਆਰ ਦੀ
ਦਿਸ਼ਟੀ ਤੋਂ ਅਸੱਤ ਹੈ । ਫਰਜ਼ ਕਰੋ, ਸੌ ਘੜੇ ਪਏ ਹਨ, ਘੜੇ ਦੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਤੋਂ ਉਹ ਘੜੇ ਹਨ । ਇਸ ਲਈ ਸੱਤ ਹੈ । ਹਰ ਇਕ ਘੜਾ ਧਰਮ ਰੂਪ ਤੋਂ ਅਸੱਤ ਹਨ । ਘੜਿਆਂ ਵਿਚ ਆਪਸੀ ਫਰਕ ਹੈ । ਇਕ ਮਨੁੱਖ ਅਚਾਨਕ ਕਿਸੇ ਘੜੇ ਨੂੰ ਚੁੱਕਕੇ ਆਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮੇਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ । ਵਾਪਸ ਰੱਖ ਦਿੰਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਹਾਲਤ ਵਿਚ ਘੜਾ ਅਸੱਤ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਕੀ ਹੈ ? ‘ਮੇਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ । ਇਸ ਵਿਚ ਜੋ ਨਹੀਂ` ਸ਼ਬਦ ਹੈ ਉਹ ਅਸੱਤ ਹੈ ਉਹ ਅਸੱਤ ਦਾ ਨਾਂ ਵਾਚਕ ਸ਼ਬਦ ਹੈ । ਹਰ ਵਸਤੂ ਦੀ ਹੋਂਦ ਆਪਣੀ ਹੱਦ ਵਿਚ ਹੀ ਹੈ ਤੇ ਦੂਸਰੇ ਦਾ ਸਰੂਪ ਆਪਣੀ ਹੱਦ ਤੋਂ ਬਾਹਰ । ਜੇ ਹਰ ਇਕ ਵਸਤੂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਸੱਤ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਕੋਈ ਵਿਵਸਥਾ ਨਾ ਰਹੇ । ਦੁਧ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਦਹੀਂ ਸੱਤ ਹੋਵੇ, ਲੱਸੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਲੱਸੀ ਸੱਤ ਹੋਵੇ । ਫਿਰ ਤੇ ਦੁਧ ਦੇ ਬਦਲੇ ਦਹੀਂ, ਲੱਸੀ ' ਜਾਂ ਪਾਣੀ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈਂ । .
{ ੮੦. ]