________________
• ਰੂਪ ਹੀ ਹੈ । ਇਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਫਲ ਵਿਚ ਰੂਪ ਹੀ ਹੈ
ਦੂਸਰੇ ਰਸ ਆਦਿ ਗੁਣ ਕੋਈ ਨਹੀਂ । ਇਹ ਵੀ ਤੇ ਹੀ ਦਾ | ਅੰਤਰ ਸਿਦਵਾਦ ਤੇ ਮਿਥਿਆਵਾਦ ਹੈ ਵੀ ਜਿਆਦਵਾਦ 'ਤੇ ਹੀ ਮਿਥਿਆਵਾਦ ।
| ਇਕ ਆਦਮੀ ਬਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਖੜਾ ਹੈ । ਇਕ ਪਾਸੇ ਤੋਂ ਇਕ ਮੁੰਡਾ ਆਇਆ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ-'ਪਿਤਾ ਜੀ' ਦੂਸਰੇ ਪਾਸੇ ਤੋਂ ਇਕ ਬੁੱਢਾ ਆਇਆ ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ “ਪੁਤਰ ਜੀ । ਤੀਸਰੇ ਪਾਸੇ ਤੋਂ ਇਕ ਹੋਰ ਆਦਮੀ ਆਇਆ ਤੇ – ਬੋਲਿਆ-ਭਾਈ ਸਾਹਿਬ । ਚੌਥੇ ਪਾਸੇ ਤੋਂ ਇਕ ਵਿਦਿ'ਆਰਥੀ ਨੇ ਆਖਿਆ-“ਮਾਸਟਰ ਜੀ ।'' ਭਾਵ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਸੇ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਕੋਈ ਚਾਚਾ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਕੋਈ ਤਾਇਆ, ਕੋਈ ਮਾਮਾ ਆਖਦਾ ਹੈ ਤੇ ਕੋਈ ਭਾਣਜਾ । ਸਭ ਲੜਦੇ ਹਨ ਇਹ ਤਾਂ ਪਤਾ ਹੀ ਹੈ, ਪੁੱਤਰ ਹੀ ਹੈ, ਭਾਈ ਹੀ ਹੈ ਜਾਂ “ ਚਾਚਾ ਹੀ ਹੈ ਆਦਿ । ਹੁਣ ਦਸੋਂ ਨਿਰਣਾ ਕਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੋਵੇ ? ਇਹ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਿਵੇਂ ਖਤਮ ਹੋਵੇ ?
ਦਰਅਸਲ ਕੀ ਉਹ ਆਦਮੀ ਹੈ ? ਇਸੇ ਸਿਆਦਵਾਦ ਨੂੰ ਜੱਜ ਬਣਨਾ ਪਵੇਗਾ । ਸਆਦਵਾਦ ਲੜਕੇ ਨੂੰ ਆਖਦਾ ਹੈ :-ਹਾਂ, ਇਹ ਤੇਰਾ ਹੀ ਪਿਤਾ ਵੀ ਹੈ ਤੂੰ ਕਿ ਤੂੰ ਇਸਦਾ ਪੁੱਤਰ ਹੈਂ । ਹੋਰ ਸਭਨਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ । ਬੁੱਢੇ ਨੂੰ ਆਖਦਾ ਹੈ :-ਹਾਂ, ਇਹ ਤੇਰਾ ਪੁੱਤਰ ਹੀ ਹੈ । ਤੇਰੀ ਦਿਸ਼ਟੀ ਤੋਂ ਪੁੱਤਰ ਹੈ ਪਰ ਸਾਰਿਆਂ ਦੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ।
[ ੬੯ ]