________________
ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀ ਸਭਾ ਨੇ ਜੈ ਜੈਕਾਰ ਦੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਇੰਦਰ ਦਾ ਸਾਥ ਦਿੱਤਾ। ਪਰ ਸੰਗਮ ਨਾਉਂ ਦੇ ਦੇਵਤੇ ਦੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਇਹ ਗੱਲ ਨਾ ਉਤਰ ਸਕੀ । ਉਹ ਇਕ ਮਾਨਯੋਗ ਦੇਵਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮਹਾਨ ਦੇਵਤਾਪਣ ਬਲ ਤੇ ਮਾਨ ਸੀ । ਉਹ ਭਗਵਾਨ ਦੇ ਕੋਲ · ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਸਤੇ ਤੋਂ ਡਿਗਾਉਣ ਪਹੁੰਚਿਆ ।
| ਸੰਗਮ ਨੇ ਕਸ਼ਟਾਂ ਦਾ ਤੂਫ਼ਾਨ ਖੜਾ ਕਰ ਦਿਤਾ । ਜਿੰਨੇ ਵੀ ਉਹ ਕਸ਼ਟ ਦੇ ਸਕਦਾ ਸੀ ਦਿਤੇ । ਸ਼ਰੀਰ ਦਾ ਰੋਮ ਰੋਮ ਪੀੜਾ ਨਾਲ ਭਰ ਦਿੱਤਾ । ਜਦ ਕਸ਼ਟਾਂ ਨਾਲ ਨਾ ਡਿੱਗੇ ਤਾਂ ਲੋਭਾਂ ਲਾਲਚਾਂ ਦਾ ਜਾਲ ਵਿਛਾ ਦਿਤਾ । ਆਕਾਸ਼ ਲੋਕ ਵਿਚ ਇਕ ਤੋਂ ਇਕ ਨੂੰ ਦਰ ਪਰੀਆਂ ਉਤਰੀਆਂ । ਨਾਚ ਹੋਇਆ, ਗਾਨ ਹੋਇਆ, ਹਾਓ-ਭਾਓ ਹੋਇਆ । ਸਭ ਕੁਝ ਹੋਇਆ ਪਰ ਭਗਵਾਨ ਦਾ ਹਿਰਦਾ ਮੇਰੂ ਪਰਬਤ ਵਾਂਗ ਅਡੋਲ ਰਿਹਾ ।
ਇੰਨੇ ਗਿਣੇ, ਥੋੜੇ ਦਿਨ ਨਹੀਂ ਪੂਰੇ ਛੇ ਮਹੀਨੇਤਕ | ਦੁੱਖ-ਸੁੱਖ ਅਤੇ ਸੁੱਖ-ਦੁੱਖ ਦਾ ਚੱਕਰ ਚਲਦਾ ਰਿਹਾ ।
ਆਖਿਰ ਵਿਚ ਸੰਗਮ ਦਾ ਹੌਂਸਲਾ ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਗਿਆ । ਉਹ ਹਾਰ ਗਿਆ, ਪਰ ਹਾਰਿਆ ਹੋਇਆ ਵੀ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਜ਼ਰਾ ਉਪਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਬੋਲਿਆ ।
“ਭਗਵਾਨ, ਆਪ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ! ਮੈਂ ਸੰਗਮ ਦੇਵ | ਹਾਂ । ਆਪਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਲੈ ਰਿਹਾ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ ਮੈਂ | ਸੋਚਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਕਿਉਂ ਕਿਸੇ ਸੰਤ ਨੂੰ ਤੰਗ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ?
{ ੨੭ }