________________
| ਜਾਤ ਤੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਆਪਣੀ ਜਾਤ ਤੇ ਨਹੀਂ ।
“ਝੂਠੀ ਫ਼ਿਲਾਸਫੀ ਬਖੇਰਨ ਵਿਚ ਕੀ ਪਿਆ ਹੈ? ਉੱਥੇ ਜਾਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੀਵਨ ਦੀ ਆਸ ਨਾ ਰੱਖੋ, ਮੌਤ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਰੱਖ ਕੇ ਜਾਵੋ । ਤੁਹਾਡੇ ਜਿਹੇ ਸੈਂਕੜੇ ਹੌਸਲੇ ਵਾਲੇ ਉੱਥੇ ਗਏ ਹਨ ਪਰ ਵਾਪਿਸ ਨਹੀਂ ਆਏ ।
“ਬਹੁਤ ਠੀਕ, ਜੇ ਮੇਰੇ ਜੀਵਨ ਤੋਂ ਕੁਝ ਸੱਪ ਸੁਧਰ ਸਕੇ ਤਾਂ ਇਹ ਲਾਭ ਕੁਝ ਘੱਟ ਨਹੀਂ। ਮੈਂ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹਾਂ | ਤੁਸੀਂ ਫਿਕਰ ਨਾ ਕਰੋ ।
ਮੁਸਾਫਿਰ ਰੋਕਦੇ ਹੀ ਰਹੇ, ਪਰ ਭਗਵਾਨ ਅਗੇ ਵਧ ਗਏ । ਚੰਡ-ਕੋਸ਼ਿਕ ਦੇ ਨਿਵਾਸ ਸਥਾਨ ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਭਗਵਾਨ ਧਿਆਨ ਲਾ ਕੇ ਖੜੇ ਹੋ ਗਏ । ਕੋਸ਼ਿਕ ਫੁਕਾਰੇ ਮਾਰਦਾ ਹੋਇਆ ਖੁੱਡ ਚੋਂ ਨਿਕਲਿਆ । ਭਗਵਾਨ ਤੇ ਜ਼ਰਾ ਵੀ ਅਸਰ ਨਾ ਹੋਇਆ, ਫਿਰ ਦੂਣੇ ਤੇਜ ਨਾਲ ਕੁੰਕਾਰੇ ਮਾਰੀ, ਫ਼ਿਰ ਵੀ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ, ਹੁਣ ਤਾਂ ਕੌਸ਼ਿਕ ਘਬਰਾ ਗਿਆ
• ਇਹ ਕੀ ?''
“ਨਾਗ ਰਾਜ, ਕਿਸ ਦੁਵਿਧਾ ਵਿਚ ਹੋ ! ਜਿਵੇਂ ਚਾਹੋ ਕੱਟ ਸਕਦੇ ਹੋ । ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਸਾਮਣੇ ਹਾਂ । ਜਾਂਦਾ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ,
ਕੌਸ਼ਿਕ ਇਕ ਨਿਗਾਹ ਨਾਲ ਵੇਖਦਾ ਰਿਹਾ।
‘‘ਕੋਸ਼ਿਕ, ਦੂਸਰੇ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਤੰਗ ਕਰਨ ਦਾ ਕੀ | ਲਾਭ ? ਮੈਂ ਖੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਤੇਰੇ ਸਾਮਣੇ ਖੜਾ ਹਾਂ । ਕੋਈ | ਕਾਹਲ ਨਹੀਂ, ਖੂਬ ਤਸੱਲੀ ਦੇ ਨਾਲ ਪਿਆਸ ਬੁਝਾ ਸਕਦੇ ਹੋ ਤ੍ਰਿਪਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹੋ । ਕੋਸ਼ਿਕ ਇਕ ਨਿਗਾਹ ਨਾਲ ਵੇਖਦਾ ਰਿਹਾ ।
{ ੧੩ ]
