________________
ਵਸਤੀ ਨਗਰੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ, ਅਪਣੇ ਪਤੀ ਦੇ ਮਿੱਤਰ ਕੋਲ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ। ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਂ ਇੰਦਰਦੱਤ ਸੀ। ਇੰਦਰਦੱਤ ਇੱਕ ਗਰੀਬ ਪਰ ਵਿਦਵਾਨ ਬਾਹਮਨ ਸੀ।
ਕਪਿਲ ਅਪਣੇ ਮਾਂ ਦੀ ਆਗਿਆ ਨੂੰ ਮੰਨ ਕੇ ਅਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਮਿੱਤਰ ਕੋਲ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਅਪਣੇ ਵਾਰੇ ਸਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਇੰਦਰਦੱਤ ਅਪਣੇ ਮਿੱਤਰ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਵੇਖਕੇ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹੋਇਆ। ਇੰਦਰਦੱਤ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਵਿਦਿਆ ਅਧਿਐਨ ਕਰਵਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿਤਾ। ਉਸ ਦੇ ਖਾਣੇ ਦਾ ਇੰਤਜਾਮ ਨਗਰ ਦੇ ਇੱਕ ਸੇਠ ਸ਼ਾਲੀ ਭੱਦਰ ਦੇ ਘਰ ਕਰ ਦਿਤਾ। ਹੁਣ ਕਪਿਲ ਪੜ੍ਹਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖਾਨਾ ਖਾਣ ਲਈ ਸੇਠ ਦੇ ਘਰ ਜਾਣ ਲੱਗਾ। ਉਸ ਸੇਠ ਦੇ ਘਰ ਇੱਕ ਸੁੰਦਰ ਦਾਸੀ ਸੀ। ਜੋ ਹਰ ਰੋਜ ਕਪਿਲ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਪਰੋਸਦੀ ਸੀ। ਛੇਤੀ ਹੀ ਕਪਿਲ ਅਤੇ ਦਾਸੀ ਵਿੱਚਕਾਰ ਪ੍ਰੇਮ ਹੋ ਗਿਆ।
ਹੁਣ ਕਪਿਲ ਦੀ ਕਾਰਜ ਸੈਲੀ ਬਦਲ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਮਨ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ ਸੀ। ਗੁਰੂ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਸਾਰੀ ਗੱਲ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਾ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਕਪਿਲ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਮਝਾਇਆ। ਪਰ ਕਪਿਲ ਤਾਂ ਦਾਸੀ ਦੇ ਪ੍ਰੇਮ ਜਾਲ ਵਿੱਚ ਫੱਸ ਚੁੱਕਾ ਸੀ। ਉਸ ਉੱਪਰ ਇੰਦਰਦੱਤ ਦੀ ਗੱਲ ਦਾ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਾ ਹੋਇਆ। ਉਸ ਨੇ ਵਿਦਿਆ ਅਧਿਐਨ ਛੱਡ ਦਿਤਾ ਅਤੇ ਦਾਸੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਲਗ ਰਹਿਣ ਲੱਗਾ। ਕੁੱਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਦਾਸੀ ਗਰਭਵਤੀ ਹੋ ਗਈ। ਉਸ ਨੇ ਕਪਿਲ ਨੂੰ ਗੁਜਾਰੇ ਲਈ ਧਨ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਆਖਿਆ। ਪਰ ਕਪਿਲ ਕੋਲ ਕੁੱਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਦਾਸੀ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਰਾਏ ਦਿਤੀ ਕਿ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਰਾਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਸ਼ਿਰਵਾਦ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਬ੍ਰਾਹਮਨ ਨੂੰ ਦੋ ਮਾਸਾ ਸੋਨਾ ਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਤੁਸੀ ਛੇਤੀ ਜਾ ਕੇ ਰਾਜੇ ਤੋਂ ਸੋਨਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲਵੋ ਤਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਅਪਣਾ ਗੁਜਾਰਾ ਕਰ ਸਕੀਏ।
ਅਪਣੀ ਪਤਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਮੰਨਕੇ ਕਪਿਲ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਹੀ ਰਾਜ ਮਹਿਲ ਵੱਲ ਤੁਰ ਪਿਆ। ਰਾਜੇ ਦੇ ਦਰਵਾਨਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਚੋਰ ਸਮਝ ਕੇ ਕੈਦ ਕਰ ਦਿਤਾ। ਸਵੇਰ ਨੂੰ ਜਦੋਂ
[175]
