________________
ਉਸਨੂੰ ਰਾਜੇ ਕੋਲ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਕਪਿਲ ਨੇ ਰਾਜ ਮਹਿਲ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਦੱਸ ਦਿਤਾ। ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਉਸ ਉੱਪਰ ਤਰਸ ਆਇਆ। ਰਾਜੇ ਨੇ ਆਖਿਆ, “ਤੋਂ ਸੱਚ ਬੋਲਿਆ ਹੈ। ਤੈਨੂੰ ਛੱਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੂੰ ਜੋ ਕੁੱਝ ਮੰਗਣਾ ਹੈ ਮੰਗ ਲੈ”। ਰਾਜੇ ਦੇ ਆਖਣ ਤੇ ਕਪਿਲ ਸੋਚ ਵਿੱਚ ਪੈ ਗਿਆ ਰਾਜੇ ਨੇ ਆਖਿਆ, “ਤੂੰ ਬਾਗ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਸੋਚ ਕੇ ਦੱਸ ਕਿ ਤੈਨੂੰ ਕੀ ਚਾਹਿਦਾ ਹੈ ।
| ਕਪਿਲ ਅਸ਼ੋਕਬਾਟੀਕਾ ਵਿੱਚ ਬੈਠ ਕੇ ਸੋਚਨ ਲੱਗਾ। ਉਹ ਮਨ ਹੀ ਮਨ ਵਿੱਚ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਲੱਗਾ ਕਿ ਅਗਰ ਹਜਾਰ ਮੰਗਾਂ, ਉਹ ਲੱਖ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ, ਜੇ ਲੱਖ ਮੰਗਦਾ ਹਾਂ, ਉਹ ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸੋਚਦੇ ਸੋਚਦੇ ਉਸ ਦੀ ਇੱਛਾ ਇਤਨੀ ਵੱਧੀ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਕਿਉਂ ਨਾ ਰਾਜੇ ਤੋਂ ਰਾਜ ਹੀ ਮੰਗ ਲਵਾਂ। ਅਚਾਨਕ ਹੀ ਉਸ ਦੇ ਮਨ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੇ ਪਲਟਾ ਖਾਦਾ ਤੇ ਉਹ ਅਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਧਿਕਾਰਨ ਲੱਗਾ, ਕਿ ਕਿੱਥੇ ਦੋ ਮਾਸਾ ਸੋਨਾ ਅਤੇ ਕਿੱਥੇ ਰਾਜ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਕਿੰਨਾ ਅਸੰਤੋਸ਼ ਮੇਰੇ ਮੰਨ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਮੈਂ ਚੰਗੇ ਕੁਲ ਵਿੱਚ ਜਨਮ ਲੈ ਕੇ ਵੀ ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਦੇ ਜਾਲ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂ ਫੱਸ ਗਿਆ ਹਾਂ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸੋਚਦੇ ਸੋਚਦੇ ਉਸ ਨੂੰ ਜਾਤੀ ਸਿਮਰਨ ਗਿਆਨ (ਪਿਛਲੇ ਜਨਮ ਦਾ ਗਿਆਨ) ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਸਾਧੂ ਬਣ ਗਿਆ।
ਸਾਧੂ ਬਣਕੇ ਕਪਿਲ ਮੁਨੀ ਜਦ ਰਾਜਾ ਕੋਲ ਗਿਆ ਤਾਂ ਰਾਜੇ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਤੁਸੀ ਅਜੇ ਵੀ ਮੰਗਣ ਦਾ ਨਿਸ਼ਚੈ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ? ਇਹ ਗੱਲ ਸੁਣ ਕੇ ਕਪਿਲ ਮੁਨੀ ਨੇ ਆਖਿਆ ਰਾਜਨ ਲਾਭ ਨਾਲ ਲੋਭ ਵੱਧਦਾ ਹੈ ਇਸ ਦਾ ਕੋਈ ਅੰਤ ਨਹੀਂ। ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਆਕਾਸ ਦੇ ਸਮਾਨ ਅੰਨਤ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਤਿਆਗ ਨੂੰ ਹੀ ਚੰਗਾ ਸਮਝਿਆ ਹੈ ਮੇਰੇ ਲਈ ਲੱਖ, ਕਰੋੜ ਕੋਡੀ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਮਹੱਤਵ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ। ਹੁਣ ਮੈਨੂੰ ਸੰਤੋਸ਼ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਇਸੇ
[176]
