________________
ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ ਨੇ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਉਪਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਸੁਣ ਕੇ ਸਾਧੂ ਜੀਵਨ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕੀਤਾ। ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਨੇ ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 11 ਨੂੰ ਗਨਧਰ ਬਣਾ ਕੇ 9 ਗੁਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਦਿਤਾ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਭਗਵਾਨ ਇੰਦਰਭੂਤੀ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਚੇਲੇ ਅਖਵਾਏ। ਆਪ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੇ 14000 ਸਾਧੂਆਂ ਦੇ ਮੁੱਖੀ ਸਨ।
ਆਪ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਤੋਂ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਸਨ। ਆਪ ਬਾਲਕ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਰਲ ਆਤਮਾ ਸਨ। ਆਪ ਹਰ ਰੋਜ ਦੋ ਵਰਤ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰਕੇ ਤੀਸਰੇ ਦਿਨ ਵਰਤ ਖੋਲਦੇ ਸਨ। ਆਪ ਮਹਾਂ ਤਪਸਵੀ ਸਨ। ਆਪ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਂਵੀਰ ਪ੍ਰਤੀ ਅਥਾਹ ਪਿਆਰ ਸੀ। ਅੱਜ ਜਿੰਨਾਂ ਵੀ ਜੈਨ ਸਾਹਿਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਗੌਤਮ ਗਨਧਰ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੇ ਉੱਤਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਗਨਧਰ ਗੌਤਮ ਨੇ 14 ਪੂਰਵਾਂ ਦਾ ਅਤੇ 12 ਅੰਗਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ। ਆਪ ਦਾ ਜੀਵਨ ਘਟਨਾਵਾਂ ਭਰਪੂਰ ਹੈ, ਪਰ ਦੋ ਘਟਨਾਵਾਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਆਪ ਬਣੀਜਗ੍ਰਾਮ ਵਿਖੇ ਪਧਾਰੇ। ਉੱਥੇ ਆਪ ਆਨੰਦ ਨਾਂ ਦੇ ਉਪਾਸ਼ਕ ਨੂੰ ਦਰਸ਼ਨ ਦੇਣ ਗਏ। ਆਨੰਦ 12 ਵਰਤ ਧਾਰੀ ਉਪਾਸ਼ਕ ਸੀ, ਬਿਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਉਹ ਉੱਠ ਕੇ ਪੈਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸਪਰਸ਼ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਗੌਤਮ ਸਵਾਮੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੈਰ ਉਸ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵੱਲ ਅੱਗੇ ਵਧਾਏ। ਆਨੰਦ ਨੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਕਿਸੇ ਉਪਾਸ਼ਕ ਨੂੰ ਅੱਵਧੀ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਗਨਧਰ ਗੌਤਮ ਨੇ ਆਖਿਆ, “ਹਾਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ”। ਆਨੰਦ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਜੇ ਇਹ ਗੱਲ ਸਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਇਤਨੀ ਦੂਰ ਤੱਕ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਜਾਣਨ ਦਾ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਗਨਧਰ ਗੌਤਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਉਪਾਸ਼ਕ ਨੂੰ ਇਹ ਗਿਆਨ ਤਾਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਤਨਾ ਵਿਸ਼ਾਲ ਗਿਆਨ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ, ਜਿਤਨਾ ਤੁਸੀ ਆਖ ਰਹੇ ਹੋ। ਇਸ ਗਲਤ ਬਿਆਨੀ ਦੀ ਤੁਸੀ ਖਿਮਾ ਮੰਗੋ, ਤਾਂ ਆਨੰਦ ਉਪਾਸ਼ਕ ਨੇ ਆਖਿਆ, “ਕਿ ਜੈਨ ਧਰਮ [123]
