________________
ਰਾਜ ਪਾਟ, ਹਾਥੀ, ਘੋੜੇ, ਪਰਿਵਾਰ ਸੱਭ ਛੱਡ ਚੁੱਕਾ ਹਾਂ ਮੇਰੀਆਂ ਭੈਣਾਂ, ਕਿਸ ਹਾਥੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ? ਭਰਤ ਚੱਕਰਵਰਤੀ ਨੇ ਖਿਮਾ ਮੰਗਦੇ ਹੋਏ ਆਖਿਆ, ਕਿ ਮੁਨੀ ਰਾਜ ਤੁਹਾਡੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸ਼ੰਕਾ ਕਿਉਂ ਉਤਪੰਨ ਹੋਈ ਹੈ, ਕਿ ਇਹ ਧਰਤੀ ਮੇਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਧਰਤੀ ਨਾ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਸੇ ਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾ ਅੱਗੇ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਹੋਣੀ ਹੈ। ਸੋ ਮਨ ਵਿੱਚੋਂ ਇਹ ਭਰਮ ਕੱਢ ਦੇਵੋ ਕਿ ਜਿਸ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਬਾਹੂਵਲੀ ਖੜਾ ਹੈ, ਉਹ ਭਰਤ ਚੱਕਰਵਰਤੀ ਦੀ ਹੈ।
ਭਰਤ ਚੱਕਰਵਰਤੀ ਅਤੇ ਭੈਣਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਸੁਣਕੇ ਬਾਹੂਵਲੀ ਨੂੰ ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਆਇਆ ਕਿ ਮੈਂ ਅਭਿਮਾਨ ਰੂਪੀ ਹਾਥੀ ‘ਤੇ ਚੱੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹਾਂ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਮੈਨੂੰ ਕੇਵਲ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ। ਇਹ ਸੋਚਦੇ ਹੀ ਉਸ ਦੇ ਕੇਵਲ ਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਕਰਮ ਬੰਧਨ ਟੁੱਟ ਗਏ। ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਪਰਮਾਤਮਾ ਬਣਾਉਨ ਵਾਲਾ ਕੇਵਲ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਹ ਤੱਪ ਦਾ ਹੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੈ ਕਿ ਬਾਹੂਵਲੀ ਨੂੰ ਬਾਹਰਲੇ ਤੇ ਅੰਦਰਲੇ ਤੱਪ ਨਾਲ ਕੇਵਲ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ।
ਬਾਹੂਵਲੀ ਦਾ ਜੀਵਨ ਤੱਪ, ਤਿਆਗ ਅਤੇ ਅਹਿੰਸਾ ਆਦਿ ਦਾ ਸੱਚੀ ਉਧਾਹਰਨ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਜੰਗ ਜਿਤ ਕੇ ਵੀ ਕਰਮਾਂ ਦੀ ਜੰਗ ਨੂੰ ਜਿਤੀਆ। ਦੱਖਣ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਵੀ ਬਾਹੂਵਲੀ ਕੁੱਲ ਦੇਵਤਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੂਜਨੀਕ ਹਨ। ਅੱਜ ਤੋਂ 1100 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਮੰਤਰੀ ਚਾਮੁੰਡ ਰਾਏ ਨੇ ਭਗਵਾਨ ਬਾਹੂਵਲੀ ਦੀ 54 ਫੁੱਟ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਸੰਸਾਰ ਪ੍ਰਸਿਧ ਮੂਰਤੀ ਦਾ ਨਿਰਮਾਨ ਕੀਤਾ। ਜੋ ਕਰਨਾਟਕ ਰਾਜ ਦੇ ਹਸ਼ਨ ਜਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਵਨ ਵੇਲਗੋਲਾ ਦੇ ਸਥਾਨ ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।
[120]
