________________
ਈ. ਵਿੱਚ ਚੋਮਾਸਾ ਕੀਤਾ। ਉੱਥੇ ਆਪ ਨੂੰ ਅਪਣੇ ਸਾਥੀ 16 ਮੁਨੀਆਂ ਨਾਲ ਤਿੰਨ ਫੈਸਲੇ ਕੀਤੇ।
1.
ਜੈਨ ਪ੍ਰੰਪਰਾ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਤੀਰਥਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨਾ।
2.
ਗੁਜਰਾਤ ਜਾ ਕੇ ਕਿਸੇ ਯੋਗ ਮੁਨੀ ਕੋਲ ਜਾਕੇ ਸ਼ਾਸਤਰ ਅਨੁਸਾਰ ਸਾਧੂ ਭੇਸ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰਨਾ।
3.
ਫੇਰ ਪੰਜਾਬ ਆ ਕੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਜੈਨ ਪ੍ਰੰਪਰਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰ
ਕਰਨਾ।
ਆਪ ਸ਼੍ਰੀ ਨੇ ਸ਼ਤਰੂੰਜੈ (ਪਾਲੀਤਾਨਾ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਭਾਵਨਗਰ, ਗੁਜਰਾਤ) ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਕੇ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿਖੇ ਮੁਨੀ ਸ਼੍ਰੀ ਬੁੱਧੀ ਵਿਜੇ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਤੋਂ 1874 ਈ. ਵਿੱਚ ਸੰਵੇਗੀ (ਮੂਰਤੀ ਪੂਜਕ) ਪ੍ਰੰਪਰਾ ਦੀ ਦੀਖਿਆ ਸਵਿਕਾਰ ਕੀਤੀ। ਆਪ ਦਾ ਨਾਉ ਮੁਨੀ ਆਨੰਦ ਵਿਜੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ।
ਜੈਨ ਇਤਿਹਾਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੇ 61ਵੇਂ ਵਾਰਸ ਅਚਾਰਿਆ ਵਿਜੇ ਸਿੰਘ ਸੂਰੀ (ਵਿਕਰਮ ਸੰਮਤ 1688) ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੈਨ ਮੁਨੀਆਂ ਦੇ ਆਚਾਰ ਵਿਚਾਰ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਉਣ ਲੱਗੀ, ਜੋ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਇਹ ਹੋਇਆ ਕਿ ਸ਼ੁੱਧ ਆਚਰਨ ਵਾਲੇ ਜੈਨ ਮੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸੰਘ ‘ਤੇ ਗਿਰਾਵਟ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਯਤੀਆਂ ਦਾ ਕਬਜ਼ਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਧਰਮ ਦੇ ਨਾਉਂ ‘ਤੇ ਗਿਰਾਵਟ ਅਤੇ ਪਾਖੰਡ ਨੂੰ ਹੱਲਾਸ਼ੇਰੀ ਮਿਲੀ, 260 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਮੁਨੀ ਆਤਮਾ ਰਾਮ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਨੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ। ਕੱਟੜ ਪੰਥੀਆਂ ਨੇ ਵਿਰੋਧ ਵੀ ਕੀਤਾ ਪਰ ਆਪ ਅਪਣੇ ਮਿਸ਼ਨ ਤੇ ਅਡਿੱਗ ਰਹੇ। 1886 ਈ. ਵਿੱਚ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਪਾਲੀਤਾਨਾ ਤੀਰਥ ਉੱਪਰ ਮੱਘਰ ਬਦੀ ਪੰਜਮੀ ਦੇ ਸ਼ੁਭ ਦਿਨ ਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਹਾਜ਼ਰੀ ਵਿੱਚ ਅਚਾਰਿਆ ਪਦਵੀ ਨਾ ਸ਼ੁਸ਼ੋਭਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਆਪ ਸ਼੍ਰੀ ਅਚਾਰਿਆ ਸ਼੍ਰੀਮਦ ਵਿਜੇ ਨੰਦ ਸੂਰੀ ਦੇ ਨਾਉ ਨਾਲ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋਏ।
ਆਪ ਸ਼੍ਰੀ ਨੇ ਉਂਝ ਤਾਂ ਸਮੁਚੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਘੁੰਮ ਕੇ ਧਰਮ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਅਪਣੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣਾਇਆ। ਇੱਥੇ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਵਿੱਚ, ਗਿਆਨ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਵਿੱਚ, ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ
30
