________________
ਜਗਤ ਕਲਿਆਣਕਾਰੀ ਜੈਨ ਧਰਮ ਦੋ ਸ਼ਬਦ (ਲੇਖਕ ਵੱਲੋਂ)
ਹਿੰਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ
ਜੈਨ ਧਰਮ ਸੰਸਾਰ ਦਾ ਇਕ ਸਭ ਤੋਂ ਨਰਮ ਧਰਮ ਹੈ, ਇਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਹੈ! ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਬਣਨ ਦਾ ਰਾਹ ਦੱਸਨਾ ਅਤੇ ਜਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਤੱਪ, ਤਿਆਗ, ਸੇਵਾ, ਸਦਾਚਾਰ ਅਤੇ ਸਮਾਨਤਾ ਦੇ ਆਚਰਨ ਰਾਹੀਂ, ਸੁਖੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਾਲਾ ਬਣਾਉਨਾ। ਲੋਕ ਆਖਦੇ ਹਨ ਜੈਨ ਧਰਮ ਤਿਆਗ ਪ੍ਰਧਾਨ ਧਰਮ ਹੈ, ਪਰ ਮੈਂ ਆਖਦਾ ਹਾਂ ਤਿਆਗ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਭੋਗ ਵਿੱਚ ਵਿਵੇਕ
ਰੱਖਨਾ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਅਤੇ ਸਦਭਾਵਨਾ ਵਧਾਉਣਾ ਵੀ ਜੈਨ ਧਰਮ ਸਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਜੈਨ ਧਰਮ ਦਾ ਤੱਤਵ ਗਿਆਨ ਬਹੁਤ ਗੁੜਾ ਹੈ, ਛੇ ਦਵ, ਨੌਂ ਤੱਤਵ, ਕਰਮ ਵਾਦ, ਅਨੇਕਾਂਤ ਸਿਆਦਵਾਦ ਆਦਿ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਸੁਖਾਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਰ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਗਿਆਨ ਤੋਂ ਬਿਨ੍ਹਾਂ
ਵਾਦ
-
ਧਰਮ ਆਚਰਨ ਦਾ ਅਰਥ ਨਹੀਂ ਸਮਝ ਆਉਂਦਾ। ਆਚਰਨ ਵਿੱਚ ਆਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰ ਵਿੱਚ ਅਨੇਕਾਂਤ, ਇਹ ਦੋਹੇਂ ਜੈਨ ਧਰਮ ਦੇ ਮੂਲ ਆਧਾਰ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਕੇ ਅਸੀਂ ਅਪਣਾ ਅਤੇ ਸੰਸਾਰ ਦਾ ਕਲਿਆਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜੈਨ ਧਰਮ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਵਾਰੇ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾ ਜੈਨੀ ਵੀ ਜਿੱਥੇ ਅਪਣੇ ਆਚਾਰ, ਵਿਚਾਰ ਤੋਂ ਅਨਜਾਣ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣੇ ਗੋਰਵਸ਼ਾਲੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਵੀ ਗਿਆਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਪਣੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਗਿਆਨ ਹੋਣਾ ਧਰਮ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮੰਜਿਲ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਇਸ ਪੁਸਤਕ ਵਿੱਚ ਜੈਨ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਕੁਝ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਵਰਨਣ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਤੌਰ ਤੇ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਤੋਂ
i
