________________
ਪੰਜ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਜਯੋਤਿਸ਼ ਦੇਵ:
ਚੰਦਰਮਾ, ਸੂਰਜ, ਤਾਰੇ, ਨਛੱਤਰ ਅਤੇ ਹਿ ਸਮੂਹ ਇਹ ਸਭ ਪੰਜ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਜਯੋਤਿਸ਼ ਦੇਵ ਆਖੇ ਗਏ ਹਨ। ਹੁਣ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਤੇ ਗਤੀ ਆਖੀ ਜਾਵੇਗੀ।
॥81॥
ਜਯੋਤਿਸ਼ੀ ਦੇਵਾਂ ਦੇ ਸਥਾਨ, ਵਿਮਾਨ ਸੰਖਿਆ, ਵਿਮਾਨਾਂ ਦੀ ਲੰਬਾਈ, ਮੋਟਾਈ, ਘੇਰਾ, ਵਿਮਾਨ ਚਲਾਉਣ ਅਤੇ ਕਿੰਕਰ ਦੇਵ)
| ਯੁੱਕ ਲੋਕ ਵਿੱਚ ਜਯੋਤਿਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਅਧਕਪਿਥ ਫਲ ਦੇ ਆਕਾਰ ਵਾਲੇ ਚਮਕਦੇ ਰਤਨ ਜੜੇ ਹੋਏ, ਰਮਨੀਕ ਅਸੰਖਿਆ ਵਿਮਾਨ ਹਨ। ॥82॥
ਰਤਨ ਪ੍ਰਭਾ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਦੇ ਸਮ ਭੂ ਭਾਗ ਤੋਂ 790 ਯੋਜਨ ਉਚਾਈ ਤੱਕ ਦਾ ਨਿਮਨ ਤਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਉਸ ਸਮ ਭੂ ਭਾਗ ਤੋਂ ਸੂਰਜ 800 ਯੋਜਨ ਉੱਪਰ ਹੈ। 83॥
ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਉਸ ਸਮ ਭੂਭਾਗ ਤੋਂ 880 ਯੋਜਨ ਤੋਂ ਉੱਪਰੀ ਤਲ ਤੇ ਚੰਦਰਮਾਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਜਯੋਤਿਸ਼ ਦੇਵਾਂ ਦੀ ਉੱਚਾਈ ਪੱਖੋਂ ਵਿਸਥਾਰ ਖੇਤਰ 110 ਯੋਜਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ॥84॥
ਇੱਕ ਯੋਜਨ ਦਾ 61ਵੇਂ ਭਾਗ ਕਰਕੇ ਉਸ 61ਵੇਂ ਭਾਗ ਦੇ 56ਵੇਂ ਭਾਗ ਜਿਨਾਂ ਚੰਦਰ ਪਰਿਮੰਡਲ ਹੈ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਦਾ ਆਕਾਰ 48ਵੇਂ ਭਾਗ ਜਿਨਾਂ ਹੈ। ॥85॥
ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜਯੋਤਿਸ਼ੀ ਦੇਵ ਸੁੰਦਰ ਇਸਤਰੀਆਂ ਦੇ ਗੀਤ ਅਤੇ ਬਾਜਿਆਂ ਦ ਆਂਵਾਜ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸੁਖ ਭਰਪੂਰ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਭਰੀਆਂ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਵੀ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਕੀ ਕਿੰਨਾ ਸਮਾਂ ਬੀਤ ਗਿਆ ਹੈ। ॥86॥
ਇੱਕ ਯੋਜਨ ਦੇ 61ਵੇਂ ਭਾਗ ਵਿੱਚੋਂ 56ਵਾਂ ਭਾਗ ਵਿਸਥਾਰ ਵਾਲਾ ਚੰਦਰ ਮੰਡਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ 61ਵੇਂ ਭਾਗ ਵਿੱਚੋਂ 28ਵੇਂ ਭਾਗ ਜਿਨੀ ਉਸ ਦੀ ਮੋਟਾਈ ਜਾਣਨੀ ਚਾਹਿਦੀ ਹੈ। ॥87॥
12
