________________
ਵਯੰਤਰ ਅਤੇ ਵਾਨਵਿੰਤਰ ਦੇ ਭਵਨ, ਸਥਾਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ
ਵਯੰਤਰ ਦੇਵ ਉੱਪਰ, ਹੇਠਾਂ ਅਤੇ ਤਿਰਯਾਂਕ ਲੋਕ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਿਵਾਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਭਵਨ ਰਤਨ ਪ੍ਰਭਾ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਦੇ ਉੱਪਰੀ ਭਾਗ ਵਿੱਚ ਹਨ। ॥73॥
ਇੱਕ ਇੱਕ ਜੋੜੇ ਦੇ ਨਿਯਮ ਪੱਖੋਂ ਅਸੰਖਿਅਤ ਭਵਨ ਹਨ। ਇਹ ਸੰਖਿਆਤ ਭਵਨ ਯੋਜਨ ਵਿਸਤਾਰ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਭੇਦ ਆਖਦਾ ਹਾਂ। ॥74॥
ਉਹ ਜਿਆਦਾ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਆਕਾਰ ਦੇ ਭਵਨ ਜੰਬੂ ਦੀਪ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਛੋਟੇ ਆਕਾਰ ਦੇ ਭਵਨ ਭਰਤ ਖੇਤਰ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਦਰਮਿਆਨੇ ਆਕਾਰ ਦੇ ਸ੍ਰੇਸ਼ਠ ਭਵਨ ਵਿਦੇਹ ਖੇਤਰ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ॥75॥ | ਇਹਨਾਂ ਭਵਨਾ ਵਿੱਚ ਵਯੰਤਰ ਦੇਵ ਸ੍ਰੇਸ਼ਠ ਨਵਯੁਵਤੀਆਂ ਦੇ ਗੀਤ ਅਤੇ ਬਾਜਿਆਂ ਦੀ ਆਵਾਜ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸੁਖ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਜੀਵਨ ਗੁਜਾਰਦੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ ਕਾਰਨ ਸਮੇਂ ਦਾ ਵੀ ਗਿਆਨ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ। ॥76॥
ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਕਾਲ, ਸੂਰੂਪ, ਪੂਰਨ, ਭੀਮ, ਕਿਨੌਰ, ਸਤਪੁਰਸ਼, ਅਤਿਕਾਯ, ਗੀਤਰਤ, ਇਹ ਅੱਠ ਇੰਦਰ ਦੱਖਣ ਦਿਸ਼ਾ ਵੱਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ॥77॥
ਮਨੀ, ਸੋਨਾ ਅਤੇ ਰਤਨਾਂ ਦੇ ਖੰਬੇ ਅਤੇ ਸੋਨੇ ਦੀ ਬੇਦੀ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਭਵਨ ਦੱਖਣ ਦਿਸ਼ਾ ਵੱਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬਾਕੀ ਵਯੰਤਰ ਇੰਦਰਾਂ ਦੇ ਭਵਨ ਉੱਤਰ ਦਿਸ਼ਾ ਵੱਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ॥78॥
ਵਯੰਤਰ ਦੇਵਾਂ ਦੀ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ 10 ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲ ਹੈ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉੱਮਰ ਇੱਕ ਪਲਯੋਪਮ ਹੈ। 79॥
ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਵਯੰਤਰ ਦੇਵਾਂ ਦੇ ਭਵਨ ਅਤੇ ਉੱਮਰ ਸੰਖੇਪ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਹੁਣ ਜਯੋਤਿਸ਼ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੇ ਨਿਵਾਸ ਦਾ ਵਰਨਣ ਸੁਣੋ। 80॥
11