________________
ਭਾਰਤੀ ਧਰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਕਤੀ: | 125 ਜੈਨ ਧਰਮ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ।
ਸਾਂਪਰਾਇਕ ਆਸ਼ਰਵ ਦੇ ਭੇਦ ਹਨ ਜਾਂ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਅਕਲੰਕ ਅਤੇ ਪੁਜਯ ਪਾਲ ਨੇ 25 ਕ੍ਰਿਆਵਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। 1. ਸਮਿਅਕਤਵ ਕ੍ਰਿਆ - ਚੈਤਯ, ਗੁਰੂ, ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੀ ਪੂਜਾ, ਆਦਿ
ਸਮਿਅਕਤਵ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਾ ਵਾਲੀਆਂ ਕ੍ਰਿਆਵਾਂ। 2. ਮਿੱਥਿਆਤਵ ਕ੍ਰਿਆ - ਹੋਰ ਮੱਤ ਦੇ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦਾ ਗੁਣਗਾਨ
ਆਦਿ। 3. ਪ੍ਰਯੋਗ ਕ੍ਰਿਆ - ਸਰੀਰ ਆਦਿ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਚੱਲਣ ਫਿਰਨ ਆਦਿ ਦੀ
ਵਿਰਤੀ ਕਰਨਾ। 4. ਸਮੁਦਾਨ ਕ੍ਰਿਆ - ਸੰਜਮ ਧਾਰਨ ਕਰਨ ਤੇ ਵੀ ਅਵਿਰਤੀ ਵੱਲ ਹੋਰ
ਝੁਕਣਾ। 5. ਈਰਿਆਪੱਥ ਕ੍ਰਿਆ - ਈਰਿਆ ਪੱਥ ਆਸ਼ਰਵ ਵਿੱਚ ਕਾਰਨ ਭੂਤ
ਕ੍ਰਿਆ। 6. ਦੋਸ਼ਿਕੀ ਕ੍ਰਿਆ - ਧ ਆਵੇਸ਼ ਦੀ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ। 7. ਕਾਇਕੀ ਕ੍ਰਿਆ - ਪਰਦੋਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨਾ। 8. ਅਧਿਕਰਨਕੀ ਕ੍ਰਿਆ - ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਉਪਕਰਨ (ਸਾਧਨ) ਨੂੰ ਗ੍ਰਹਿਣ
ਕਰਨਾ। 9. ਪਰੀਤੋਸ਼ਿਕੀ ਕ੍ਰਿਆ - ਦੂਸਰੀਆਂ ਨੂੰ ਦੁੱਖ ਉਤਪੰਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ । 10. ਪ੍ਰਾਣਾਤਿਪਾਤਕੀ ਕ੍ਰਿਆ - ਉਮਰ, ਇੰਦਰੀਆਂ, ਬਲ ਆਦਿ ਦਾ
ਵਿਛੋੜਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਕ੍ਰਿਆ। 11. ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ ਦਰਸ਼ਨ ਕ੍ਰਿਆ - ਰਾਗ ਆਦਿ ਵੱਸ ਹੋ ਕੇ ਪ੍ਰਮਾਦੀ
ਪੁਰਸ਼ ਦਾ ਸੁੰਦਰ ਰੂਪ ਵੇਖਣ ਦੀ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ। 12. ਸਪਰਸ਼ਨ ਕ੍ਰਿਆ - ਪ੍ਰਮਾਦ ਵਸ਼ ਛੂਹਣ ਦੀ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ। 13. ਪ੍ਰਤਯਾਪਿਕੀ ਕ੍ਰਿਆ - ਨਵੇਂ ਨਵੇਂ ਅਧਿਕਰਨਾਂ ਦਾ ਉਤਪੰਨ
ਕਰਨਾ।
