________________
ਜਗ੍ਹਾ
ਤੋਂ ਮਣੀ ਰਤਨ ਨਿਕਲਣ । ਵਿਉਪਾਰੀ ਲਾਲਚ ਵੱਸ ਫਿਰ ਖੁਦਾਈ ਕਰਨ ਲਗੇ । ਉਥੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਚਮੁਚ ਰਤਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਗਏ ।
64
ਹੁਣ ਲੋਭ ਆਪਣੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਚੁਕਾ ਸੀ । ਪਹਿਲਾਂ ਸਿਆਣੇ ਵਿਉਪਾਰੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਲੋਭ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ।ਪਰ ਉਹ ਵਿਉਪਾਰੀ ਨਾ ਰੁਕੇ । ਆਖਿਰ ਲਾਲਚੀ ਵਿਉਪਾਰੀਆਂ ਨੇ ਚੌਥੀ ਜਗ੍ਹਾ ਦੀ ਖੁਦਾਈ ਕੀਤੀ । ਉਸ ਜਗ੍ਹਾ ਤੋਂ ਭਿਆਨਕ ਸੱਪ ਨਿਕਲਿਆ। ਸੱਪ ਨੇ ਸਭ ਵਿਉਪਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ਕਰ ਦਿਤਾ । ਪਰ ਸੱਪ ਨੇ ਉਸ ਪਹਿਲੇ ਸਿਆਣੇ ਲਾਲਚੀ ਵਿਉਪਾਰੀ ਨੂੰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ।”
11
“ ਆਨੰਦ ! ਇਹੋ ਉਦਾਹਰਣ ਤੇਰੇ ਗੁਰੂ ਸ਼ਮਣ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । ਅੱਜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਲਾਭ ਮਿਲ ਚੁਕੇ ਹਨ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਸੰਤੋਖ ਨਹੀਂ । ਗੋਸ਼ਾਲਕ ਦੇ ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਆਨੰਦ ਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੂਰਵਕ ਸੁਣੇ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਨੂੰ ਗੋਸ਼ਾਲਕ ਵਲੋਂ ਆਖੀਆਂ ਸਭ ਗਲਾਂ ਦੱਸ ਦਿਤੀਆਂ ।”
ਹਾਂ
11
ਆਨੰਦ ਨੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ “ ਹੇ ਭਗਵਾਨ ! ਕਿ ਗੋਸ਼ਾਲਕ ਆਪਣੇ ਤੱਪ ਤੇਜ ਸਹਾਰੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਭਸਮ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ? ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਨੇ ਉਤਰ ਦਿਤਾ ਆਨੰਦ ! ਗੋਸ਼ਾਲਕ ਤੀਰਥੰਕਰ ਤੇ ਕੇਵਲੀ ਤੋਂ ਛੁੱਟ ਸਭ ਨੂੰ ਭਸਮ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਸਾਧੂ ਤੇ ਸਾਧਵੀਆਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾ ਕੇ ਕਿਹਾ “ਤੁਸੀਂ ਗੋਸ਼ਾਲਕ ਨਾਲ ਵਿਅਰਥ ਚਰਚਾ ਨਾ ਕਰੋ ।" ਸਭ ਸ੍ਰੀ ਸੰਘ ਨੇ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦਾ ਹੁਕਮ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕੀਤਾ ।
4
ਆਨੰਦ ਸਾਧੂ ਨੂੰ ਅਜੇ ਬਹੁਤ ਸਮਾਂ ਗਲਾਂ ਕਰਦੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਬੀਤਿਆ ਸੀ ਕਿ ਗੋਸ਼ਾਲਕ ਆਪਣੇ ਸਾਧੂਆਂ ਨਾਲ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੇ ਸਮੋਸਰਨ ਦੇ ਕਰੀਬ ਪੂਜਾ ਉਹ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਲਾਲ ਪੀਲਾ ਹੋ ਗਿਆ । ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਨੂੰ ਆਖਣ ਲਗਾ 'ਹੇ ਵਰਧਮਾਨ ! ਤੂੰ ਕਿਉਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਾਲ ਵਿਚ ਫਸਾ ਰਿਹਾ ਹੈਂ । ਮੈਂ ਉਹ ਗੋਸ਼ਾਲਕ ਨਹੀਂ ਜੋ ਤੇਰਾ ਚੇਲਾ ਸੀ । ਉਹ ਗੋਸ਼ਾਲਕ ਬਹੁਤ ਸਮੇਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮਰ ਗਿਆ ਸੀ । ਮੈਂ ਤਾਂ ਗੋਸ਼ਾਲਕ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਉਦਾਈ ਕੁੰਡਯਨ ਦਾ ਰੂਪ ਹਾਂ ।” ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੋਸ਼ਾਲਕ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਜੀਵਕ ਫਿਰਕੇ ਦੇ ਸਿਧਾਤਾਂ ਦਾ ਜਿਕਰ ਕੀਤਾ । ਇਸ ਵਿਚ ਉਸ ਆਪਣੇ ਪਿਛਲੇ ਸਤ ਜਨਮਾਂ ਦਾ ਵਰਨਣ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ “ ਸਤਵੇਂ ਜਨਮ ਪਹਿਲਾਂ ਮੈਂ ਉਦਾਈ ਕੁਡਾਯਣ ਸੀ । ਫੇਰ ਮੈਂ ਐਡਯਕ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਗਿਆ ।ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਂ ਮੱਲਰਾਮ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਆਇਆ ।ਮੁਲਾਰਾਮ ਤੋਂ ਮੈਂ ਮਲਮੰਡੀਤ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਆਇਆ। ਮਾਲਮੰਡੀਤ ਤੋਂ ਮੈਂ ਰੋਹ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਗਿਆ । ਰੋਹ ਤੋਂ ਮੈਂ ਭਾਰਦਵਾਜ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ । ਭਾਰਦਵਾਜ ਦੇ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਮੈਂ ਗੌਤਮ ਪੁੱਤਰ ਅਰਜੁਣ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ । ਅਰਜੁਣ ਦਾ ਸਰੀਰ ਛੱਡ ਕੇ ਮੈਂ ਇਸ ਗੋਸ਼ਾਲਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਹਾਂ । ਇਸ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਮੈਂ 16 ਸਾਲ ਰਹਿ ਕੇ ਮੁਕਤੀ ਹਾਸਲ ਕਰਾਂਗਾ ।
96
ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ