________________
ਅਗਨੀਭੂਤੀ
ਗੌਤਮ ਇੰਦਰਭੂਤੀ ਦੇ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦਾ ਚੇਲਾ ਬਣਨ ਦੀ ਖਬਰ ਬਾਹਮਣ ਸਮਾਜ ਲਈ ਇਕ ਵਿਦਰੋਹ ਦੇ ਸਮਾਨ ਸੀ । ਬਾਹਮਣ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਗੁਰੂ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਕ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਦਾ ਖੱਤਰੀ ਚੇਲਾ ਬਣਨਾ, ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਵਾਦ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਮਹਿਲ ਨੂੰ ਝਟਕਾ ਸੀ। ਗੌਤਮ ਇੰਦਰ ਭੂਤੀ ਦਾ ਛੋਟਾ ਭਰਾ ਅਗਨੀਭੂਤੀ ਵੀ 500 ਚੇਲਿਆਂ ਦਾ ਅਧਿਆਪਕ ਸੀ । ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਦਾ, ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦਾ ਚੇਲਾ ਬਣਨਾ ਬਹੁਤ ਗੁਮਰਾਹ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਕਦਮ ਲਗਿਆ । ਉਹ ਵੀ ਝਟਪਟ ਆਪਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਚੇਲਿਆਂ ਨਾਲ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੇ ਸਮੋਸਰਨ ਵਲ ਆਇਆ । ਉਸਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਹੀ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਨੇ ਅਗਨੀਭੂਤੀ ਦੇ ਮਨ ਦੀ ਸ਼ੰਕਾ ਆਪਣੇ ਕੇਵਲ-ਗਿਆਨ ਨਾਲ ਜਾਣ ਲਈ । ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਨੇ ਉਸਦੇ ਬਿਨਾਂ ਪੁਛੇ ਆਖਿਆ “ ਹੇ ਅਗਨੀਭੂਤੀ ! ਤੈਨੂੰ ਕਰਮ ਸਿਧਾਂਤ ਦੀ ਹੋਂਦ ਪ੍ਰਤੀ ਸ਼ੱਕ ਹੈ ? " | ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਕਰਮ ਸਿਧਾਂਤ ਬਾਰੇ ਸ਼ੰਕਾ ਦੂਰ ਕੀਤੀ । ਉਹ ਵੀ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਇੰਦਰਭੂਤੀ ਗੌਤਮ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦਾ ਚੇਲਾ ਬਣ ਗਿਆ, ਦੀਖਿਆ ਸਮੇਂ ਉਸ ਦੀ ਉਮਰ 46 ਸਾਲ ਸੀ । ਵਾਯੂਭੂਤੀ
ਇੰਦਰਭੂਤੀ ਅਤੇ ਅਗਨੀਭੂਤੀ ਦੋਹਾਂ ਦੀ ਦੀਖਿਆ ਦੀ ਚਰਚਾ ਪਾਵਾਪੁਰੀ ਦੇ ਘਰ ਘਰ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣ ਚੁਕੀ ਸੀ । ਦੋਵੇਂ ਵੇਦਾਂ ਦੇ ਵਿਦਵਾਨ ਅਤੇ ਸ਼ਾਸ਼ਤਰ-ਅਰਥ ਵਿਚ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿਧ ਸਨ । ਦੋਹਾਂ ਦੀ ਦੀਖਿਆ ਦਾ ਵਾਯੂਭੂਤੀ ਦੇ ਮਨ ਤੇ ਡੂੰਘਾ ਅਸਰ ਪਿਆ । ਉਹ ਵੀ ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੇ ਸਮੋਸਰਨ ਵਿੱਚ ਪੁੱਜ ਗਿਆ । ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਸਰੀਰ ਅਤੇ ਆਤਮਾ ਸਬੰਧੀ ਸ਼ੰਕਾ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕੀਤਾ । ਉਹ ਵੀ ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ ਨਾਲ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦਾ ਚੇਲਾ ਬਣ ਗਿਆ । ਦੀਖਿਆ ਸਮੇਂ ਉਸ ਦੀ ਉਮਰ 42 ਸਾਲ ਸੀ । ਵਿਅਕਤ ਸਵਾਮੀ
. ਇੰਦਰ ਭੂਤੀ, ਅਗਨੀ ਭੂਤੀ ਅਤੇ ਵਾਯੂਭੂਤੀ ਸਕੇ ਭਰਾ ਸਨ ।ਵਿਅਕਤ ਸਵਾਮੀ . ਕੋਲਾਂਗ ਸ਼ਨੀਵੇਸ਼ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਸਨ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗੋਤ ਭਾਰਦਵਾਜ ਸੀ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਤਾ ਦਾ ਨਾਂ ਵਰਣੀ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਂ ਧਨਮਿੱਤਰ ਸੀ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੁੱਖ ਸ਼ੰਕਾ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਅਸਾਰਤਾ (ਨਾਸ਼ਵਾਨਤਾ) ਬਾਰੇ ਸੀ । ਦੀਖਿਆ ਸਮੇਂ ਆਪ ਦੀ ਉਮਰ 50 ਸਾਲ ਸੀ ।
13
ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ