________________
ਮਹਾਪੁਰਸ਼ਾ ਦੀ ਬਾਣੀ ਸੁਣ ਕੇ ਅਤੇ ਅਨੁਭਵ ਰਾਹੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਾਂ ਜਾਣਦੇ ਹੀ ਹਾਂ ਕਿ ਕੀਕਰ ਦੇ ਦਰਖਤ ਨੂੰ ਕੰਡੇ ਅਤੇ ਅੰਬ ਦੇ ਦਰਖਤ ਨੂੰ ਅੰਬ ਲਗਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਅਪਣੇ ਅੰਦਰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਜਗਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਉਸ ਦੇ 99% ਦੁੱਖ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮਹਾਨ ਬਲ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਹਰ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਛੋਟੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਰਾਹ ਤੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹੋ, ਅਚਾਨਕ ਕੇਲੇ ਦੇ ਛਿਲਕੇ ਤੇ ਤੁਹਾਡਾ ਪੈਰ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤੁਸੀਂ ਫਿਸਲ ਜਾਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੀ ਕੀ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ? ਤੁਸੀਂ ਗੁੱਸੇ ਨਾਲ ਉਤੇਜਿਤ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹੋ। ਛਿਲਕਾ ਸੁੱਟਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਤੀ ਰੋਸ ਨਾਲ ਭਰ ਜਾਂਦੇ ਹੋ। ਗਾਲ੍ਹਾਂ ਕੱਢਦੇ ਹੋ, ਪਰ ਜ਼ਰਾ ਠੰਡੇ ਦਿਮਾਗ ਨਾਲ ਸੋਚੋ, ਤੁਸੀ ਫਿਸਲਨ ਵਿੱਚ ਕਿ ਆਪ ਜਿੰਮੇਵਾਰ ਨਹੀਂ ਹੋ? ਵੇਖ ਕੇ ਚੱਲਣ ਦੇ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਅੱਖਾਂ ਹਨ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਵੇਖ ਕੇ ਨਹੀਂ ਚੱਲਦੇ ਇਸੇ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਗਿਰਨ ਦੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਆਪ ਹੋ।
ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਤੋਂ ਬਚਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਇਸ ਲਈ ਦੋਸ਼ ਦੂਸਰੇ ਤੇ ਮੱੜ੍ਹ ਦਿੰਦੇ ਹੋ। ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਹੋਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਾਲ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦੇ ਅਹਿਸਾਸ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੌਸ਼ਿਸ ਕਰਾਂਗੇ।
ਅੱਜ ਕੈਂਪ ਦਾ ਦੂਸਰਾ ਦਿਨ ਹੈ, ਕਲ ਅਸੀਂ ਕੈਂਪ ਦੇ ਮੂਲ਼ ਨਿਯਮਾਂ
ਦਾ ਨਿਰਧਾਰਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸੰਕਲਪ ਲਿਆ ਸੀ ਕਿ ਧਿਆਨ ਦੀ ਕਲਾਸ ਠੀਕ ਛੇ ਵਜੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਆਪ ਠੀਕ ਸਮੇਂ ਤੇ ਪ੍ਰਾਥਨਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆ ਜਾਵੋਗੇ। ਪਰ ਮੈਂ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਆਪ ਵਿੱਚੋਂ ਕਈ ਭਰਾ ਛੇ ਵਜੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਆਉਂਦੇ ਰਹੇ। ਇੱਕ ਇੱਕ ਕਰਕੇ ਉਹਨਾਂ ਕਾਰਨ ਦੱਸਿਆ।
{ਜੋ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਰ ਨਾਲ ਆਏ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਕਾਰਨ
ਗਿਣਾਏ}
1. ਸਮੇਂ ਤੇ ਨੀਂਦ ਨਹੀਂ ਖੁੱਲੀ
2. ਸਮੇਂ ਤੇ ਅਲਾਰਮ ਨਹੀਂ ਵੱਜਿਆ ਇਸ ਕਾਰਨ ਲੇਟ ਹੋ ਗਏ।
3. ਨਹਾਉਣ ਵਿੱਚ ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਹੋ ਗਈ।
ਆਤਮ ਧਿਆਨ
33