________________
चाणक्याची जीवनकथा
दोघांनीही घोड्यावरून खाली उडी मारली. घोड्याला एका दाट झुडपात लपविले. समोर कमळांनी भरलेले एक तळे होते. चंद्रगुप्ताला त्या तळ्यात उडी मारून, लपून बसण्यास सांगितले. कमळाच्या पानाआडून माझ्याकडे लक्ष ठेव' - असेही सांगितले. स्वत: झटपट वेष बदलून, ध्यानस्थ योगी बनला. पद्मासन घालून ध्यान करू लागला.
नंदाचा घोडेस्वार चाणक्याजवळ येऊन पोहोचला. समाधीत बुडून गेलेल्या चाणक्याला पाहून, त्याला शंका देखील आली नाही. त्याने घोड्यावरूनच विचारले, 'अहो योगिमहाराज ! घोड्यावरून जाणारे दोघे, तुम्ही येथून पाहिलेत का ?' चाणक्याने मौनात असल्याचे भासवून, हाताने फक्त तळ्याकडे बोट दाखविले. घोडेस्वार आनंदित झाला. तो सावकाशीने घोड्यावरून उतरला. कपडे काढले. कमरेची तलवार शेजारी ठेवली. तळ्यात सूर मारणार तेवढ्यात, विजेच्या चपळाईने तीच तलवार उचलून, चाणक्याने घोडेस्वाराचा शिरच्छेद केला. शांतपणे हसत-हसत चंद्रगुप्ताला उद्देशून म्हणाला, 'वत्सा ! आता खुशाल बाहेर ये. धोका टळला.'
घोडेस्वाराचा सर्व पोषाख चढवून, कमरेला तलवार लावून, चाणक्य त्याच्याच घोड्यावर स्वार झाला. चंद्रगुप्ताला पुढे घेतले. वेगाने घोडा दौडविला. चाणक्याने चंद्रगुप्ताला प्रश्न विचारला, ‘बाळा ! तू तळ्यात असताना, कमळाच्या पानाआडून काय पाहिलेस ?' तो म्हणाला, 'तुम्ही हाताने खूण करून, मी आत असल्याचे घोडेस्वाराला दाखविले.' चाणक्य म्हणाला, 'मग तू जिवाच्या भितीने बाहेर येऊन पळून का गेला
