________________
. श्रीदशकालिको किञ्च विधिमपानन्थे चारित्रातिचारमायभित्ताधिकारे मुखवखिकामन्तरेग भापणनिषेधः प्रतिपादितः ।
किञ्च पूर्वोक्तदिशा पट्कायविराधकस्य तद्विराधनावर्जनपरकभगवदानामा दोपप्रसङ्गः ।
। तथा च सति अविधिविधानं, ततो मिथ्यात्वं, तस्माचारित्रविराधना, वतत्र दीर्घसंसारित्वं प्रपद्येत, अत एवाऽऽनामक गुरुतरमायश्चित्तं प्रदर्शितम् ।
उक्तं हि बृहत्कल्पभाप्ये"अवराहे लहुगयरो, आणाभंगंमि गुमतरो किरणु ?।। आणांए चिय चरणं, तभंगे कि न भग्गं तु? ॥१॥” इति।
सर्वमेव चारित्रं भगवदाज्ञायामेव व्यवस्थितम् , अतस्तो मूलोत्तरगुणादिकं वस्तु किं न भग्नम् ? अपि तु सर्वमपि मनमिति हेतोस्तत्र गुरुतरमायवित्तं युक्तमे
फिर 'विधिप्रपा' नामके ग्रन्थमें भी चारित्रके अतिचारोंका प्रायश्चित्त कहते समय मुखचस्त्रिकाके चिना पोलनेका स्पष्ट निषेध किया गया है।
तथा-पूर्वोक्त रीतिसे पटकायकी विराधना करनेवालेको भगवानकी "पटकायकी विराधनाका त्याग करना" इस आज्ञाके भंग करनेका दोष लगता है । यह दोप लगनेसे अविधिका विधान, अविधिका विधान करनेसे मिथ्यात्व, मिथ्यात्वसे चारित्रकी विराधना और चारित्रकी विराधनासे दीर्घसंसारित्वकी प्राप्ति होती है । इसीसे आज्ञाभंगका गुरुतर प्रायश्चित्त लगता है।
बृहत्कल्पभाष्यमें कहा है-"अवराहे" इत्यादि.
समस्त चारित्र भगवानकी आज्ञामें ही है। भगवानकी आज्ञाका भंग होने पर मूलगुण उत्तरगुण आदि सभी नष्ट हो जाते हैं । अतः
વલી “વિધિપ્રપા' નામના ગ્રન્થમાં પણ ચરિત્રનાં અતિચારેની શુદ્ધિના પ્રકરણમાં મુખવસ્ત્રિકા વગર બોલવાને નિષેધ કર્યું છે!
તથા-પૂર્વોક્ત રીતિથી ષકાયની વિરાધના કરનારને ભગવાનની ષકાયની વિરાધનાનો ત્યાગ કરે” આ આજ્ઞાને ભંગ કરવાને દેષ લાગે છે. આ દોષ લાગવાથી અવિધિનું વિધાન, અવિધિ-વિધાનથી મિથ્યાત્વ, મિથ્યાત્વથી ચારિત્રની વિરાધના અને ચારિત્રની વિરાધનાથી દીર્ધસંસારિત્યની પ્રાપ્તિ થાય છે. એથી આજ્ઞાભંગનું ગુરૂતર પ્રાયશ્ચિત્ત લાગે છે,
१६५माध्यमा प्रयुं - 'अवराहे त्या
સમસ્ત ચારિત્ર ભગવાનની આજ્ઞામાં જ રહેલું છે. ભગવાનની આજ્ઞાને ભંગ થવાથી મૂળગુણ ઉત્તરગુણ આદિ બધું નષ્ટ થઈ જાય છે. તેથી આજ્ઞા
