________________
-
मुनिहर्षिणी टीका अ. ७ भिक्षुप्रतिमाधारिकल्पवर्णनम्
२८३ दुसंस्थितं चक्रकाष्ठं, तद्वत्कुन्जतया मस्तकपाणिद्वारा " पाणि-एडि' इति भाषायाम् , भूमि स्पृशन् शयितुं शीलमस्य स लगण्डशायी तस्य पृष्ठप्रदेषेनाऽस्पृष्टभूतले शयनाभिग्रहवतः२, उत्कुटुकस्य-उत्कुटुकम्-उत्कुटुकासनं भूमावनवलग्नपूततयोपवेशनं तदस्यास्तीति उत्कुटुकस्तस्य-उत्कुटुकासनिकस्य३, सतः स्थानं स्थातु कल्पते । शेषम्-उक्तादन्यत् तदेव-पूर्वोक्तवदेव यावद् आज्ञाया अनुपालयिता भवति । ९॥ ___ एवम् अनेन प्रकारेण तृतीया सप्तरात्रिंदिवा दशमी-भिक्षुपतिमा चापि
अब नववीं और दशवी भिक्षुप्रतिमा का निरूपण करते हैं-'एवं ___दोच्चा' 'एवं तच्चा' इत्यादि । . इस प्रकार दूसरे सात अहोरात्र सप्ताह की भिक्षुप्रतिमा भी है । विशेषता केवल इतनी है कि यहाँ पर दूसरे प्रकार के तीन आसन करते हैं, वे इस प्रकार-'दण्डायतिक'-दण्डके समान लम्बा होकर सोना १, अथवा लगण्डशायी-अर्थात् वक्रकाष्ट की तरह कुब्ज (कूबडा) होकर मस्तक और पैर की एडी द्वारा पृथ्वी का स्पर्श करता हुआ पीठ के भाग को पृथ्वी से नहीं लगाकर रहना २, और उत्कुटुकासनिक-अर्थात् भूमि पर पुत न लगाकर पैरों पर बैठना ३ । शेष विधि पहले के समान जानना चाहिये । इस प्रकार इस नौवों प्रतिमा का सूत्रोक्त विधि से आराधन करने वाला मुनि भगवान की आज्ञा का आराधक होता है ९॥ ____इसी प्रकार तीसरे सातअहोरात्र सप्ताह की दशवीं भिक्षुप्रतिमा
वे नपभी मने भी लक्षुप्रतिभानु नि३५ ४२ छ-'एवं दोच्चा एवं तच्चा' त्या
આ પ્રકારે બીજી-સાત અહોરાત્ર (સપ્તાહ)ની ભિક્ષુપ્રતિમા પણ છે વિશેષતા માત્ર એટલી જ છે કે આમાં બીજા પ્રકારનાં ત્રણ આસન કરે છે તે આ પ્રકારનાં છે " दण्डायतिका' ना पा सामा थन सुj १, मा 'लगण्डशायीઅથાતુ વાકા લાકડાની જેમ મુજ (કુબડા) થઈને મસ્તક તથા પગની એડી દ્વારા પૃથ્વીને સ્પર્શ કરતા પીઠના ભાગને પૃથ્વીને અડાડયા વગર રહેવું તે ૨, અને "उत्कुटुकासनिक' अर्थात अभिप२ गत (8) न वता 41 6२ मेस ते ૩બાકીની વિધિ પહેલાની જેમ જાણવી જોઈએ આ પ્રમાણે આ નવમી પ્રતિમાનું કિત વિધિથી આરાધન કરવાવાળા મુનિ ભગવાનની આજ્ઞાના આરાધક થાય છે (૯)
આ પ્રકારે ત્રીજા સાત અહોરાત્ર- સપ્તાહની દશમી ભિક્ષુપ્રતિમા પણ