________________
सुनिहर्षिणी टीका अ. ७ भिक्षुप्रतिमाः (१२)
२४७
1
कारितानुमोदित परिहारेण शुद्धमशनादिकं भिक्षक इत्येवंशीलो भिक्षुस्तस्य प्रतिमा:= प्रतिज्ञाः अभिग्रहविशेषा इति यावत् प्रज्ञप्ताः = परूपिताः । कतराः = काः खलु ताः स्थविरैर्भगवद्भिर्द्वादशभिक्षुपतिमा ः प्रज्ञप्ताः ? | इमा = वक्ष्यमाणाः खलु ताः स्थवि - रैर्भगवद्भिर्द्वादशभिक्षुप्रतिमाः प्रतप्ताः । तद् = भिक्षुप्रतिमामरूपणं यथा ॥०१॥ अथ द्वादशानां भिक्षुप्रतिमानां क्रमेण नामान्याह - 'मासिया' इत्यादि । मूलम् - १ मासिया भिक्खुपडिमा २ दोमासिया भिक्खुपडिमा, ३ तिमासिया भिक्खुपडिमा ४ चउमासिया भिक्खुपडिमा ५ पंचमासिया भिक्खुपडिमा ६ छम्मासिया भिक्खुपडिमा ७ सत्तमासिया भिक्खुपडिमा ८ पढमा सत्तरांइंदिया भिक्खुपडिमा ९ दोच्चा सत्तराइंदिया भिक्खुपडिमा, १० तच्चा सत्तराइंदिया भिक्खुपडिमा ११ अहोराइंदिया भिक्खुपडिमा १२ एगराइया भिक्खुपडिमा ॥ सू० २ ॥
"
छाया - १ मासिकी भिक्षुप्रतिमा, २ द्विमासिकी भिक्षुप्रतिमा, ३ त्रिमासिकी भिक्षुप्रतिमा, ४ चतुर्मासिकी भिक्षुप्रतिमा, ५ पञ्चमासिकी भिक्षुप्रतिमा, ६ षण्मासिकी भिक्षुप्रतिमा, ७ सप्तमासिकी भिक्षुप्रतिमा ८ प्रथमासप्तरात्रंदिवा भिक्षुप्रतिमा, ९ द्वितीया सप्तरात्रंदिवा भिक्षुप्रतिमा, १० तृतीयासप्तरात्रंदिवा भिक्षु प्रतिमा, ११ अहोरात्रंदिवा भिक्षुप्रतिमा, १२ एकरात्रिकी भिक्षुप्रतिमा || सू० २॥
टीका - ' १ मासिया' - इत्यादि । अदमुक्तं भवति - प्रथमादयः सप्तमी - पर्यन्ता भिक्षुप्रतिमाः सप्तभिर्मासैर्भवन्ति । एकैका च एकैकमासेन सम्पन्ना भवहै कि:- जो तप और संयम में व्यवस्थित होकर कृत कारित और अनुमोदितरूप से शुद्ध भिक्षाद्वारा अपना जीवननिर्वाह करता हैं वह भिक्षु कहा जाता है । उसकी प्रतिमा भिक्षुप्रतिमा है । प्रतिमा-प्रतिज्ञा अर्थात् - अभिग्रहविशेष को प्रतिमा कहते हैं || सू० १ ॥
‘મિલ્લુ” શબ્દનો અર્થ થાય થાય છે કે જે તપ અને સ યમમાં વ્યવસ્થિત થઈને કૃત કારિત અને અનુમેદિત રૂપથી શુદ્ધ ભિક્ષા દ્વારા પેાતાના જીવન નિર્વાહ કરે છે તેને ભિક્ષુ કહેવાય છે, તેની પ્રતિમા તે ભિક્ષુપ્રતિમા છે. પ્રતિમા–પ્રતિજ્ઞા અર્થાત્અભિગ્રહવિશેષને પ્રતિમા કહે છે (સુ ૧)
