________________
१९६
दशाश्रुतस्कन्धसूत्रे
स्प्रभृतिषु प्राणिषु अयत्नः = यत्नरहितः क्रूरः = निष्करुणः सन् मिथ्यादण्डं प्रयुनक्ति = ददाति । 'एषां बधे न दोषोऽस्तीति' - बुद्ध्या हिनस्तीति भावः ॥ म्र० ८ ॥ पुनर्नास्तिकक्रिया वर्ण्यते - 'जावि य' इत्यादि । - जावि य से बाहिरिया
परिसा भवइ, तं जहामूलम् - दासेति वा पेसेति वा मितएति वा भाइलेति वा कम्मकरेति वा भोगपुरिसेति वा, तेसिंपि य णं अण्णयरगंसि अहालयंसि अवराहंसि सयमेव गरुयं दंडं वत्तेति तं जहा ॥ सू० ९ ॥
छाया - याऽपि च तस्य वाह्या परिषद्भवति, तद्यथा - दास इति वा प्रेष्य इति वा भृतक इति वा भागिक इति वा कर्मकर इति वा भोगपुरुष इति वा तेषामप्यन्तरस्मिन् यथालघुकेऽपराधे स्वयमेत्र गुरुक दण्डं - वर्तयति, तद्यथा ।। मू० ९ ॥
aar - "जा" इत्यादि । तस्य नास्तिकस्य याऽपि या काचित् बाह्या परिषत् = जनसमुदायो भवति = सम्पद्यते तद्यथा- दासः - किङ्करः इति=अयम् वा= अथवा प्रेष्यः = मेषणीयो दूत इति यावत्, वा अथवा भृतकः - भृतिभुक् - वेतनोपजीवी इति= अयं वा, भागिकः = भागवान् अंशग्राहीति वा कर्मकरः = गृहादिकार्यकरणशीलः इति वा, भोगपुरुषः-- भोगप्रधानः पुरुषो भोगपुरुषः शाकपार्थिवादित्वान्मध्यमपदलोपः अन्योपार्जितानामर्थानां भोगकारी तदुपार्जितद्रव्योपकी अयत्नशील होकर क्रूरता से अर्थात् " इन के वध में कोई पाप नहीं है " इस बुद्धि से हिंसा करता है | सू० ८ ॥
फिर भी नास्तिकवादी की क्रिया का वर्णन करते हैं— 'जावि य से वाहिरिया' इत्यादि ।
उस नास्तिक की जो बाह्य परिषद् जैसे- दास- किंकर, प्रेष्यदूत, भृतक - वेतन से काम करने वाला, भागिक - भाग लेने वाला, कर्मकर - घर का कार्य करने वाला भोगपुरुष - अन्य उसके - उपार्जित ક્રૂરતાથી અર્થાત્ ‘તેના વધમા કૈાઇ પાપ નથી' એવી બુદ્ધિથી તેની હિંસા કરે છે. (સ્ ૮) वणी पाय नास्तिवाहीनी डियानु वार्शन ४३ छे - ' जाविय से बाहिरिया' અત્યાદિ
ते नास्तिम्नी ने णाह्य परिषद् नेवी- हास- ४४२, प्रेष्य-इत, सृतम् - वेतन એટલે પગાર લઇ કામ કરવાવાળા, ભાગિક-ભાગ લેવાવાળા કમ કર-ઘરનું કામ કરવાવાળા ભાગપુરુષ - અન્ય-એનું-ઉપાર્જિત ધનના ઉપભેગ કરવાવાળા, તેઓએ કાઇ