Page Text
________________
१२३
मुनिहर्षिणी टीका अ. ४ गणिसम्पत्सु विनयप्रतिवर्णनम् सम्यक् शास्त्रोक्तविधिना व्यवहरमाणः प्रवृत्तिं कुर्वन् प्रयतमान -इत्यर्थः, तस्याधिकरणस्य क्षमापनव्युपशमनतया क्षमापनं =जातापराधस्य परस्परं क्षमापदानं, व्युपशमनं-परस्परं क्रोधादिप्रशान्तनं, तयोर्भावस्तत्ता, तया सदासर्वदा समितं सावधानं यथा स्यात्तथा अभ्युत्थाता-अधिकरणनिवारणे समुधुक्तो भवति । ___अथ स किं विचारयतीत्याह-'कहं नु' इत्यादि । 'नु' वितर्के कथं केन प्रकारेण, साधर्मिकाः-एते साधवः अल्पशब्दाः विगतराटीकाः 'राड' इति भाषायाम्, अल्पझञ्झाः नष्टपरस्परभेदोत्पादकवचनाः, अल्पकलहा:-कलस्य-शान्तव्यवहारस्य हननं कलहः, अल्प: अपगतः कलहो यतस्ते तथा अपगतवाचिकभण्डनाः, अल्पकषायाः विनष्टकषायाः, अल्पतुमंतुमाः अल्पम् अपगतं तुमंतुमं'स्वल्पापराधेऽपि-'त्वमेवं पुरा कृतवान्, त्वमेवं सदाऽपि करोपि' इत्यादि प्रलपनं येषां ते तथोक्ताः-अविद्यमान त्वंत्वमन्त इत्यर्थः, एतेष्वल्पशब्दोऽभाववाचकः। संयमबहुलाः-संयमः-सावद्ययोगात् सम्यगुपरमणं बहुला प्रचुरो येषां ते तथा प्रभूतसंयमवन्त इत्यर्थः । अत्र बहुलशब्दस्य पूर्वप्रयोगाईत्वेऽपि सौत्रस्वान्न पूर्वप्रयोगः, एवमग्रेऽपि, संवरबहुला:-संत्रियते-निरुध्यते आस्रवकर्म येन स संवरः, यद्वा-संवरणं संवरः = स्थगनम्, स द्रव्य-भाव-भेदाभ्यां द्विविधः, तत्र-द्रव्यत:-१ तथाविधद्रव्येण मसृणमृत्तिकादिना सलिलोपरितस्तरण्यादेरनारतं प्रविशनीराणां विवराणां पिधानम्, २ भावतः-समिति-गुप्तिप्रभृतिभिरात्मतरण्यां क्षरत्कर्मसलिलानां स्थगनम् , अत्र भावसंवरश्चारित्रलक्षणो गृह्यते, वहुला-संवरो येषां ते तथोक्ताः, समाधिवहुलाः-बहुलःप्रभृतः समाधिः-सम्यक्तया मोक्षक्षमापना कराने में सावधान हो, शांति के लिये सदा उद्योगशील होवे और विचार करे-" कहं नु" इत्यादि - किस प्रकार ये मुनि शान्त बने, इनको आपसकी लडाई मिटे । ये लोग परस्पर भेदोसादक शब्द न बोले, शातिभंग करने वाले कलह से हटे, कषाय का त्याग करे, परस्पर तू-तूकार शब्द का प्रयोग न करे, अर्थात् अल्प अपराध के होने पर भी एक दूसरे को 'तुमने ही अपराध किया है और करते रहते हो' इत्यादि न वोले, संयमबहुल, संवरवहुल, उद्योगशील थषु अने वियार ४२३।- 'कहं नु' त्यादि- ४या २ मुनि शांत पने એમની અદર-અંદરની લડાઈ કેવી રીતે મટે? આ લોકો પરસ્પર ભેદ ઉત્પન્ન થાય તેવા શબ્દો ન બેલે શાતિગ કરવાવાળા કલહથી હટી જાય કષાયનો ત્યાગ કરે, પરસ્પર તે તૂકાર (ટંકારાના) શબ્દનો ત્યાગ કરે અર્થાત્ અલ્પ અપરાધ હતાં પણ એક બીજાને “તે જ અપરાધ કર્યો છે અને કર્યા જ કરે છે ઈત્યાદિ ન બેલે સંયમ
| SR No. | 009359 |
| Book Title | Dashashrut Skandh Sutram |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1960 |
| Total Pages | 497 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_dashashrutaskandh |
| File Size | 26 MB |